Jubileusz fatimski z milionami w tle

Do Fatimy, w której obchodzona jest setna rocznica objawień maryjnych, docierają miliony pielgrzymów z całego świata. Większość z nich udaje się do portugalskiego sanktuarium indywidualnie lub w małych grupkach, zazwyczaj z rodziną lub znajomymi.

Na blisko cztery miesiące przed zakończeniem jubileuszowego roku objawień w Fatimie wiadomo już, że do tej portugalskiej miejscowości dotrze w 2017 r. rekordowa liczba pielgrzymów. Wprawdzie władze sanktuarium Matki Bożej Różańcowej zapewniają, że trudno będzie im zliczyć łączną liczbę gości, gdyż nie rejestrują liczby wiernych napływających indywidualnie, ale władze miejscowej gminy szacują, że w roku stulecia objawień dotrze ich tam ponad 8 mln. Aż 1,5 mln osób odwiedziło tę portugalską miejscowość 12 i 13 maja podczas centralnych uroczystości, na które przybył papież Franciszek.

Papieskie sanktuarium

Majowa wizyta papieża, podczas której kanonizował on dwójkę wizjonerów z Cova da Iria – Franciszka i Hiacyntę Marto – przejdzie do historii jako jedna z najliczniejszych, a zarazem najbardziej strzeżonych przez służby bezpieczeństwa. Według różnych źródeł w Fatimie było 12 i 13 maja więcej ludzi, niż podczas pielgrzymek papieża Jana Pawła II do tego portugalskiego sanktuarium.

Czytaj także: Święte dzieci – Franciszek i Hiacynta Marto

Zdaniem lizbońskiego pielgrzyma Francisco Silvy pomimo upływu 12 lat od śmierci papieża Polaka jest on obecny w pamięci wiernych docierających do Fatimy. – W miejscowych sklepach wprawdzie przeważają pamiątki z papieżem Franciszkiem, ale Jan Paweł II nadal ma tam wiele swoich wizerunków. Przywiązanie do jego osoby widoczne jest też przy jego pomniku, gdzie wiele osób modli się, zapala świece i składa kwiaty – powiedział KAI Silva.

Na bliskie związki Jana Pawła II z sanktuarium fatimskim zwracają uwagę także polscy pielgrzymi. 40-letni Adam z Warszawy, który w tym roku po raz pierwszy odwiedził portugalską miejscowość przyznaje, że do Fatimy przybył z intencją uzyskania odpustu w roku jubileuszowym. Zamierzał też odwiedzić „miejsce bliskie polskiemu papieżowi”. – Chciałem być tutaj, u stóp Matki Bożej 13 maja 1981 r., czyli w dniu Matki Bożej Fatimskiej – przypomniał polski pielgrzym.

Poza Janem Pawłem II i Franciszkiem do Fatimy docierali także dwaj inni papieże: Paweł VI oraz Benedykt VI.

Bliskie związki papieży z sanktuarium były tematem lipcowego sympozjum, jakie zorganizowano w Fatimie w ramach tzw. szkoły letniej. W wydarzeniu wzięło udział około 80 studentów z kilku państw świata, w tym m.in. z Hiszpanii, Brazylii i Stanów Zjednoczonych. W trakcie debaty ks. Carlos Cabecinhas, rektor Sanktuarium Matki Bożej Różańca Świętego w Fatimie, zachęcił młodych do podejmowania studiów na temat fenomenu objawień fatimskich i ich przesłania. Przyznał, że dotychczas tematyka ta nie znalazła dużego poklasku wśród naukowców na świecie. – Tematem godnym zainteresowania świata akademickiego powinny być liczne papieskie wizyty w Fatimie. Nie należy ich ignorować – stwierdził ks. Cabecinhas. Rektor ujawnił, że uczestnicy szkoły letniej w Fatimie na co dzień studiują na różnych kierunkach, m.in. historii, religioznawstwie, ekonomii, turystyce i dziennikarstwie. W zadedykowanym wizytom papieskim w Fatimie kursie wzięli też udział dziennikarze katoliccy z Portugalii.

Czytaj także: Szkoła letnia w Fatimie na temat związków papieży z sanktuarium

Franciszek pomógł się modlić

Tegoroczna wizyta papieża Franciszka w Fatimie została bardzo dobrze oceniona przez Portugalczyków. Wzrosła także ich sympatia wobec następcy św. Piotra. Już na kilka dni przed tym wydarzeniem aż 91 proc. ankietowanych mieszkańców Portugalii przyznawało, że pontyfikat Franciszka jest dobry lub bardzo dobry. Studium przygotowane przez Portugalski Instytut Administracji Marketingowej (IPAM), zostało zrealizowane na próbie 1200 obywateli tego iberyjskiego kraju. Aż 65 proc. ankietowanych stwierdziło, że uznaje działania podejmowane przez Franciszka w czasie swojego pontyfikatu za bardzo dobre. 25 proc. uczestników badania wskazało, że uważa pontyfikat papieża z Argentyny za dobry. Tymczasem aż 79 proc. Portugalczyków zapytanych w przeddzień przybycia Franciszka do ich kraju stwierdziło, że pielgrzymka papieża będzie bardzo ważnym wydarzeniem.

W rzeczywistości wizyta papieża okazała się sukcesem, także jeśli chodzi o liczbę próśb składanych w sanktuarium. Jego władze ujawniły, że jeszcze przed przybyciem Ojca Świętego, w okresie od stycznia do maja br. Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej w Fatimie otrzymało ponad 71 tys. próśb o modlitwę z całego świata. W takim samym okresie minionego roku podobne prośby zostały zgłoszone tam w liczbie 34 tys. Jak wyjaśniła rzecznik prasowa sanktuarium Carmo Rodeia, w dalszym ciągu wśród autorów próśb dominują Włosi, Hiszpanie i Portugalczycy. – Znaczny wzrost próśb widoczny jest w częstotliwości opróżniania skrzynki usytuowanej w Kapliczce Objawień, koło figury Matki Bożej. Obecnie musimy to robić aż trzy razy dziennie – poinformowała Rodeia.

Władze sanktuarium ujawniły, że część z próśb trafia do tego miejsca kultu poprzez e-maile oraz listy pocztowe, najczęściej w języku portugalskim, włoskim lub francuskim. Wśród nich jest wiele próśb za osoby, które targnęły się na swoje życie. – Większość listów dotyczy problemów natury osobistej i rodzinnej. Nie brakuje wśród nich próśb wynikających z desperacji osób. Stan ten wynika z różnych powodów: finansowych, uczuciowych, zdrowotnych i innych – wyjaśniła Sandra Dantas z biura prasowego portugalskiego sanktuarium maryjnego.

Czytaj także: Fatima chronologicznie

Większość próśb pielgrzymi zostawili w rektoracie sanktuarium, w Kapliczce Objawień oraz przy grobach trójki pochowanych w Fatimie małych wizjonerów: św. Franciszka i św. Hiacynty Marto, a także Sługi Bożej Łucji dos Santos.

Polacy w czołówce

Choć władze Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej odmawiają podania precyzyjnej liczby Polaków docierających w tym roku do tej portugalskiej miejscowości, to potwierdzają, że należą oni do czołowych nacji w Fatimie. Szczegóły zostaną opublikowane dopiero w grudniu. Już teraz jednak wiadomo, że są oni w pierwszej trójce zagranicznych nacji, po Włochach i Hiszpanach. – W czołówce pielgrzymów przybywających do nas w zorganizowanych grupach są również kraje spoza Europy, takie jak Brazylia, Stany Zjednoczone oraz Korea Południowa – wyjaśniła KAI Rodeia. Odnotowała, że w roku jubileuszowym zaobserwowano również obecność pielgrzymów z państw, które rzadko są reprezentowane w Fatimie, takich jak np. Malezja, Chiny, Republika Południowej Afryki, Kongo, Panama, Sri Lanka, czy Indie.

Z tego ostatniego dotarł do tej portugalskiej miejscowości nawet Rajendra Pachauri, który w 2007 r. odebrał w imieniu kierowanego przez siebie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) pokojową nagrodę Nobla. Indyjski inżynier, który jest wyznawcą hinduizmu, przyznał, że maryjne sanktuarium stanowi nieodłączny punkt wizyty podczas jego podróży do Portugalii. Wyjaśnił, że odwiedza Fatimę, gdyż ma do „tego miejsca ogromny szacunek”, a dodatkowo uznaje je „za źródło spokoju”.

Wielu docierających do Fatimy pielgrzymów przyznaje, że ich wizyta ma ścisły związek z obchodzonym aktualnie rokiem jubileuszowym. Justyna i Gabriel Góreccy z Warszawy tłumaczą, że od dłuższego czasu nosili się z zamiarem udania do Portugalii. – Na trasie naszej podróży nie mogło zabraknąć tego tak bardzo popularnego, również w Polsce, sanktuarium. Jesteśmy tu, gdyż wychodzimy z założenia, że każdy katolik odwiedzający ten iberyjski kraj powinien przybyć do tego miejsca modlitwy – powiedziało nam małżeństwo ze stolicy.

Najwięcej osób docierających w tym roku do Fatimy robi to jak Góreccy – podróżuje indywidualnie. Pracownicy sanktuarium potwierdzają, że gołym okiem widać większą liczbę gości, szczególnie obcokrajowców. Wyraźnie wzrosła również liczba pątników w grupach. – W lipcu br. zapowiedziało swój przyjazd do naszego sanktuarium 809 grup liczących łącznie prawie 38 tys. pielgrzymów, czyli aż czterokrotnie więcej niż w analogicznym miesiącu przed rokiem – oszacowała Carmo Rodeia.

Czytaj także: Polacy najliczniejsi wśród zagranicznych pielgrzymów w Fatimie

Jeszcze większa różnica widoczna jest podczas uroczystości wspomnienia objawień maryjnych. W dniach 12 i 13 lipca br. do Fatimy przybyło 262 zagraniczne grupy liczące blisko 11 tys. pielgrzymów, czyli niemal pięciokrotnie więcej niż przed rokiem.

Pielgrzymki narodów

Rok jubileuszowy stulecia objawień maryjnych w Cova da Iria skłania do organizacji dużych pielgrzymek tzw. „narodowych”. Jedną z największych była zorganizowana pod koniec czerwca peregrynacja Libańczyków. Wydarzeniu przewodził ksiądz Khalil Alwan, rektor Sanktuarium Matki Bożej Pani Libanu w Harisie. Podczas dwudniowego pobytu goście z tego kraju Bliskiego Wschodu wzięli udział m.in. w różańcu w Kapliczce Objawień, gdzie część modlitwy została odmówiona po arabsku. Jak ujawniły w komunikacie władze portugalskiego sanktuarium maryjnego, w narodowej pielgrzymce do Fatimy wzięło udział około 10 tys. obywateli Libanu.

Pielgrzymka Libańczyków była jednym z trzech dużych wydarzeń organizowanych w czerwcu w Fatimie. Pomiędzy 9 a 10 czerwca odbyła się 39. Pielgrzymka Dzieci, która zgromadziła kilka tysięcy najmłodszych z wszystkich portugalskich diecezji. Z kolei ponad 200 tys. wiernych, głównie z Portugalii i Włoch, uczestniczyło 12 i 13 czerwca w uroczystościach stulecia drugiego objawienia Maryi w Cova da Iria. Przewodniczył im arcybiskup Genui kard. Angelo Bagnasco, szef Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE).

Miesiąc później do Fatimy dotarła kolejna „narodowa”, a właściwie wielonarodowa, pielgrzymka z państw byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR). Trwające trzy dni wydarzenie, któremu przewodził arcybiskup rzymskokatolickiej diecezji w Moskwie Paolo Pezzi, odbywało się pod hasłem „Czuła Matka, nasza Pani”.

W skład delegacji liczącej około stu osób z krajów Wschodu weszli hierarchowie, księża oraz świeccy z Rosji, Białorusi, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Turkmenistanu, w tym m.in. zwierzchnicy diecezji w Irkucku, Nowosybirsku, Saratowie oraz Astanie. Jak powiedział rektor portugalskiego sanktuarium, przybycie w roku jubileuszowym katolików z krajów byłego ZSRR „jest bardzo ważnym wydarzeniem”. Przypomniał, że dokładnie przed stu laty Matka Boża w Fatimie ujawniła trójce pastuszków przesłanie dotyczące Rosji i jej nawrócenia.

Wojenne peregrynacje

Związane z fatimskim jubileuszem wydarzenia organizowane są również poza Portugalią. Jednym z najbardziej wyjątkowych była peregrynacja figurki Matki Bożej Fatimskiej po ogarniętym wojną Iraku. 13 maja w archidiecezji Irbilu, w północnym Iraku, rozpoczęła się pielgrzymka fatimskiej figury. Jak ujawnili przedstawiciele miejscowego Kościoła, wydarzeniu przewodniczył arcybiskup Irbilu Bashar Warda.

Czytaj także: Do Iraku przybyła figura Matki Bożej Fatimskiej

Pomysł pielgrzymki figury Matki Boskiej Fatimskiej po Iraku narodził się w ub.r. podczas wizyty abp Wardy w Portugalii. Duchowny przybył tam na zaproszenie organizacji Pomoc Kościołowi w Potrzebie. Na początku tego roku katolicy z parafii usytuowanych w zachodniej części archidiecezji lizbońskiej przekazali środki pieniężne oraz dewocjonalia dla chrześcijan z Irbilu. Trafiły one tam za pośrednictwem organizacji Pomoc Kościołowi w Potrzebie, która również wsparła akcję kwotą pieniężną. Wraz z pomocą materialną do chrześcijan z irackiego miasta wysłane zostały również wykonane przez portugalskie dzieci różańce, a także figura Matki Bożej Fatimskiej. 12 lutego podczas uroczystości w podlizbońskim Cascais poświęcił ją patriarcha Lizbony kard. Manuel Clemente.

Z kolei w listopadzie ub.r. sanktuarium w Fatimie wysłało do innego miasta ogarniętego wojną – syryjskiego Aleppo – inną figurkę Matki Bożej w odpowiedzi na prośbę tamtejszego maronickiego arcybiskupa Josepha Tobji. Figurka została poświęcona przez biskupa diecezji Leíria-Fatima Antonio Marto podczas uroczystości kończących międzynarodową pielgrzymkę rocznicową 13 października ub.r. w portugalskim sanktuarium. Jest ona wierną kopią wizerunku Matki Bożej z fatimskiej Kaplicy Objawień.