Kolejny apel o stwierdzenie niekonstytucyjności tzw. przesłanki eugenicznej

„O rzetelne i niezwłoczne procedowanie jednej z najważniejszych w historii Trybunału Konstytucyjnego spraw”, jakim jest zmiana przepisów dotyczących tzw. aborcji eugenicznej – apelują w liście do Julii Przyłębskiej, prezes TK, przedstawiciele środowisk i mediów katolickich oraz reprezentanci świata kultury. Dodają, że „z najwyższym niepokojem obserwują przedłużanie prac nad rozpoznaniem tej sprawy”. List – podpisany przez ok. 80 sygnatariuszy – został przekazany 11 kwietnia.

Autorzy listu nawiązują do wniosku o stwierdzenie niekonstytucyjności tzw. przesłanki eugenicznej, dopuszczającej aborcję ze względu na podejrzenie upośledzenia lub nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu nienarodzonego dziecka, który trafił do Trybunału Konstytucyjnego 22 czerwca 2017 r. Dokument poparło wówczas 107 posłów z różnych ugrupowań, czyli ponad dwa razy więcej niż jest to wymagane.

Sygnatariusze obecnego apelu wyjaśniają, że „zaskarżone przez posłów przepisy upoważniają do finansowanego ze środków publicznych pozbawienia życia dzieci jeszcze nieurodzonych ze względu na prawdopodobieństwo choroby lub upośledzenia. Legalizują tym samym selekcję eugeniczną, która zaprzecza podstawowym uniwersalnym wartościom: równej i nienaruszalnej godności wszystkich ludzi oraz prawie do życia”.

Autorzy listu przypominają, że „w 1997 roku Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując podobną sprawę dotyczącą konstytucyjności aborcji ze względów społecznych lub osobistych, potrzebował w dużo trudniejszych realiach prawnych niespełna sześciu miesięcy na wydanie orzeczenia, zaś termin rozprawy został wyznaczony już po pięciu miesiącach”. A tymczasem „w obecnej sprawie Trybunał Konstytucyjny dysponuje już niemal od roku kompletem jednoznacznych stanowisk Marszałka Sejmu i Prokuratora Generalnego, w których opowiadają się za stwierdzeniem niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zakazującym różnicowania wartości życia ludzkiego”.

Zdaniem sygnatariuszy listu, brak wyznaczenia do tej pory terminu rozprawy „rodzi pytanie o intencje działania zmierzającego do umorzenia postępowania przez Trybunał Konstytucyjny w związku z zakończeniem kadencji tego Sejmu”. Konstatują, że „niedopuszczanie do wydania orzeczenia godzi w podstawowe prawa człowieka oraz podstawy ładu ustrojowego Rzeczypospolitej Polskiej”. Ich zdaniem, niedopuszczanie do wydania orzeczenia godzi w podstawowe prawa człowieka oraz podstawy ładu ustrojowego Rzeczypospolitej Polskiej.

Dlatego apelują o wyznaczenie terminu w tej sprawie rozprawy TK „w możliwie najkrótszym czasie i wydanie orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny”.

Pod apelem do prezes TK podpisali się m. in.: Jacek Borkowicz, publicysta, Ewa Czaczkowska, dziennikarka i pracownik naukowy UKSW, Urszula Czyrnecka, odpowiedzialna za ruch „Wiara i Światło”, skupiający osoby z upośledzeniem, ich rodziny i przyjaciół, Anna Dąbrowska, prezes Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, Michał Drozdek, publicysta, Lidia Dudkiewicz, b. redaktor naczelna Tygodnika „Niedziela”, Przemysław Fenrych, ekspert Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, Urszula Furtak, prezes Akcji Katolickiej w Polsce, ks. Marek Gancarczyk, prezes Fundacji „Opoka”, Andrzej Grajewski, zastępca redaktora Naczelnego Tygodnika „Gość Niedzielny”, Irena i Jerzy Grzybowscy, odpowiedzialni za Międzynarodowy Ruch „Spotkania Małżeńskie”, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, duszpasterz polskich Ormian, działacz społeczny, Teresa Kapela, działaczka na rzecz polityki rodzinnej, prof. Krzysztof Koseła, Instytut Socjologii UW, Joanna Krupska, prezes ZDR 3+, Katarzyna Łukomska, odpowiedzialna za Wspólnotę Chemin Neuf w Polsce, ks. Adam Pawlaszczyk, dyrektor Instytutu Gość Media, redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego”, Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej, Iwona Rawicka, dr. Nauk medycznych, położnik-ginekolog, prof. Maria Ryś, UKSW, ks. Wojciech Sadłoń, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, Piotr Słabek, dyrektor Wydawnictwa M, ks. prof. Andrzej Szostek, KUL, Tomasz Terlikowski, publicysta, Tomasz Wiścicki, publicysta, Paweł Wosicki, Polska Federacja Ruchów Obrony Zycina, ks. Henryk Zieliński, redaktor naczelny Tygodnika „Idziemy” oraz liczni przedstawiciele i przedstawicielki życia zakonnego.

A oto pełen tekst apelu:

Szanowna Pani

Julia Przyłębska

Prezes Trybunału Konstytucyjnego

Szanowna Pani Prezes,

jako przedstawiciele wolnych zawodów, ludzie kultury i nauki oraz Kościoła, szczególnie zobowiązani do dbałości o dobro wspólne i ślubujący dążenie do prawdy, prosimy o rzetelne i niezwłoczne procedowanie jednej z najważniejszych w historii Trybunału Konstytucyjnego spraw, zainicjowanej przez 107 posłów na Sejm RP wnioskiem z dnia 22 czerwca 2017 r. (sygnatura akt K 13/17).

Zaskarżone przez posłów przepisy upoważniają do finansowanego ze środków publicznych pozbawienia życia dzieci jeszcze nieurodzonych ze względu na prawdopodobieństwo choroby lub upośledzenia. Legalizują tym samym selekcję eugeniczną, która zaprzecza podstawowym uniwersalnym wartościom: równej i nienaruszalnej godności wszystkich ludzi oraz prawie do życia. Ich ocena przez Trybunał Konstytucyjny jest bezwzględnie konieczna.

Z najwyższym zaniepokojeniem obserwujemy przedłużanie prac nad rozpoznaniem tej sprawy. W 1997 roku Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując podobną sprawę dotyczącą konstytucyjności aborcji ze względów społecznych lub osobistych (sygnatura akt K 26/96), potrzebował w dużo trudniejszych realiach prawnych niespełna sześciu miesięcy na wydanie orzeczenia, zaś termin rozprawy został wyznaczony już po pięciu miesiącach. W obecnej sprawie Trybunał Konstytucyjny dysponuje już niemal od roku kompletem jednoznacznych stanowisk Marszałka Sejmu i Prokuratora Generalnego, w których opowiadają się za stwierdzeniem niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zakazującym różnicowania wartości życia ludzkiego.

Brak wyznaczenia do tej pory terminu rozprawy – służącej wszechstronnemu wyjaśnieniu okoliczności sprawy–nie znajduje żadnego prawnego ani merytorycznego wytłumaczenia. Rodzi to pytanie o intencje działania zmierzającego do umorzenia postępowania przez Trybunał Konstytucyjny w związku z zakończeniem kadencji tego Sejmu. Niedopuszczanie do wydania orzeczenia godzi w podstawowe prawa człowieka oraz podstawy ładu ustrojowego Rzeczypospolitej Polskiej.

Mając to na uwadze, zwracamy się z apelem o wyznaczenie w tej sprawie rozprawy, w możliwie najkrótszym czasie i wydanie orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny.

Warszawa, 11 kwietnia 2019 r.