Lublin: prezentacja wyjątkowego wydania „Biblii Aramejskiej”

Promocja wyjątkowego dzieła naukowego – Biblii Aramejskiej Targum Neofiti 1. Księga Liczb odbyło się w poniedziałek w Collegium Jana Pawła II KUL. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium” oraz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II.

Publikacja autorstwa prof. UKSW dr hab. Anny Kuśmirek  jest unikalnym zwieńczeniem pięciotomowego projektu – pierwszego kompletnego polskiego przekładu Tory Targumu Neofiti 1. Zaprezentowana Księga Liczb wprowadziła czytelników w fascynujący świat wędrówki Izraelitów przez pustynię, ukazując rolę Boga jako opiekuna i przewodnika narodu wybranego, którego obecność symbolizuje chmura okrywająca święty przybytek.

Ta wyjątkowa edycja jest cennym źródłem dla badań nad językiem i interpretacjami biblijnymi z czasów przedchrześcijańskich oraz pierwszych wieków chrześcijaństwa. Targum Neofiti 1, którego kodeks odnaleziono w 1949 r. w Bibliotece Watykańskiej, obejmuje wszystkie księgi Tory i jest cennym źródłem do badań nad starożytnymi interpretacjami biblijnymi oraz językiem aramejskim używanym w Palestynie w czasach Jezusa. ​Jego teksty, sięgające nawet I wieku, są bezcennym świadectwem starożytnej egzegezy żydowskiej.

Projekt „Biblia Aramejska”, obejmujący pięć tomów Tory i tom wprowadzający, rozpoczął się w 2014 r. z inicjatywy ks. prof. Mirosława S. Wróbla, pracownika Instytutu Nauk Biblijnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Został opublikowany dzięki współpracy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Wydawnictwa Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”. Tom wprowadzający oraz dwa pierwsze tomy Targumu Neofiti 1 w polskim przekładzie są autorstwa ks. prof. Mirosława Wróbla. Tom trzeci, obejmujący Księgę Kapłańską, opracował ks. prof. Antoni Tronina. Tom piąty przygotował ks. prof. Marek Parchem z UKSW, natomiast wydany jako ostatni – tom czwarty, zawierający Księgę Liczb, przetłumaczyła i opracowała prof. Anna Kuśmirek z UKSW.

Biblia Aramejska to zbiór starożytnych aramejskich przekładów i komentarzy do Biblii Hebrajskiej, znanych jako targumy. Powstały one w okresie, gdy język aramejski zastąpił hebrajski jako język codzienny Żydów, co uczyniło koniecznym tłumaczenie i objaśnianie tekstów świętych podczas nabożeństw synagogalnych. Targumy nie są jedynie dosłownymi tłumaczeniami; zawierają również parafrazy, dodatki i interpretacje, które miały na celu przybliżenie i wyjaśnienie treści biblijnych dla współczesnych im słuchaczy.​ Aramejskie przekłady Biblii pozwalają lepiej zrozumieć, jak kształtował się judaizm na styku epok Starego i Nowego Testamentu. Biblia Aramejska pełniła rolę łącznika między Torą a Ewangelią. Używana w liturgii synagogalnej, wywarła istotny wpływ na kształtowanie się wczesnego chrześcijaństwa.