Mecenasi Muzeów Watykańskich 40 lat w służbie sztuki i wiary

Od dziś do 10 listopada serią inicjatyw świętować będą 40-lecie działalność Mecenasi sztuki w Muzeach Watykańskich dzięki którym można zachować i wzmocnić bezcenne dziedzictwo. Audiencja z  papieżem Franciszkiem zaplanowana jest na najbliższy czwartek.

Był rok 1983, kiedy między Kalifornią a Nowym Jorkiem narodził się projekt „Mecenasi sztuki w Muzeach Watykańskich”. Rok wcześniej Stolica Apostolska promowała w Stanach Zjednoczonych objazdową wystawę „The Vatican Collections. Papiestwo i sztuka”. Wystawa ta wzbudziła w wielu odwiedzających chęć uczestnictwa i uczynienia siebie użytecznymi poprzez darowizny na cele charytatywne.

Spadkobiercy dawnych mecenasów i nowszych „Przyjaciół Muzeów Watykańskich”, którzy pod koniec lat 60. przyczynili się do stworzenia papieskiej kolekcji współczesnej sztuki religijnej, bardzo wspieranej przez Pawła VI są dziś obecni w kilku stanach amerykańskich i ponad dziewięciu krajach na całym świecie, w tym w Europie i Azji, prowadząc intensywną działalność fundraisingową.

W ciągu czterdziestu lat, dzięki hojności darczyńców, możliwe było odrestaurowanie wyjątkowych arcydzieł Muzeów Watykańskich, takich jak freski w Pokojach Rafaela, Galeria Map, Kaplica Paulińska, Galeria Kandelabrów czy Dziedziniec Pini. „Chodźmy razem, tak jak zaprosił nas do tego papież podczas zakończonego właśnie Synodu na temat synodalności. Idziemy razem od czterdziestu lat” – powiedział w Aula Nuova kardynał Fernando Vérgez Alzaga, przewodniczący Gubernatoratu Państwa Watykańskiego, otwierając konferencję zorganizowaną w Rzymie w dniach 6-10 listopada z okazji rocznicy.

W tak dramatycznym czasie sztuka jest wezwana do „budowania mostów” i „wspierania pokoju”, podkreślił kardynał, nazywając patronów niezastąpionym bijącym sercem, bez którego Muzea Watykańskie nie byłyby w stanie wypełnić swojego zadania zachowania piękna, którego strzegą.

„Dzielenie się sztuką i wiarą” jest misją papieskich zbiorów, podkreśliła dyrektor Barbara Jatta, podając jako przykład niedawną renowację ikony Salus Populi Romani, tak drogiej papieżowi Franciszkowi. „Ci mecenasi naszych czasów wspierają Muzea Watykańskie w ochronie ich dziedzictwa” – powiedziała.

„Bycie mecenasem sztuki w Muzeach Watykańskich”, według Barbary Jatty, „oznacza bycie w pewnym sensie ojcami, a zatem gwarantami i opiekunami dziedzictwa historii, kultury i wiary, które Kościół nam powierzył, abyśmy mogli je zachować, szanować i honorować.

„Naszą misją, podobnie jak misją Patronów, jest zachowanie, aby dzielić się, a dzielenie się dla kolekcji takich jak nasza, założonych, zbudowanych i wzbogaconych przez papieży, kardynałów, zakonnice, biskupów i świeckich, jest ewangelizacją”. To właśnie pod znakiem synodalności odbywa się pięć rzymskich dni pamięci: „To nie przypadek – dodaje dyrektor – że chcieliśmy zainaugurować to spotkanie w Auli Synodalnej. W tych dniach będziemy wspólnie prowadzić dialog, ponieważ z dzielenia się i synergii powstają piękne rzeczy na przyszłość”.

Około 300 uczestników bierze udział w jubileuszu 40-lecia. W tych dniach zwiedzą oni sale Muzeów Watykańskich, Pałac Apostolski w Castel Gandolfo, Bazylikę Santa Maria Maggiore. W czwartek wyczekiwane spotkanie z papieżem w Sali Klementyńskiej. Ta rocznica jest szczególnie ważną okazją według ks. Terence’a Hogana, koordynatora biura ds. relacji z mecenasami sztuki Muzeów Watykańskich, który podkreśla wartość zachowania dziedzictwa kulturowego Muzeów Watykańskich i Watykanu: „poprzez sztukę można zrozumieć Piękno i Prawdę, które Bóg nam objawia”.

Spoglądając wstecz na pracę wykonaną od 1983 roku, kapłan wspomina w szczególności finansowanie budowy pierwszego najnowocześniejszego laboratorium renowacji marmuru w Muzeach Watykańskich. Ponadto mecenasi wspierają pracę dziewięciu różnych laboratoriów konserwatorskich, badawczych i konserwatorskich w zbiorach papieskich, nie zapominając o tym, co istnieje poza Muzeami, takimi jak freski w sklepieniach sanktuarium Scala Santa lub stanowisko archeologiczne odkryte pod Bazyliką św. Pawła za Murami.

Świętując pierwsze czterdzieści lat swojej działalności, mecenasi patrzą w przyszłość: „Pracę, którą wykonujemy dzisiaj – podsumowuje ks. Hogan – przekażemy tym, którzy przyjdą po nas, przyszłym pokoleniom mecenasów, dzięki którym możliwe będzie kontynuowanie działalności w służbie tego niesamowitego dziedzictwa kulturowego sztuki, piękna i prawdy”. Jak powiedział kard. Vergez Alzaga, sztuka może jednoczyć ludzi i poprzez piękno i prawdę pomagać im patrzeć w przyszłość z nadzieją, nawet w tak mrocznych czasach jak te, w których żyjemy”.