Min. Bartoszewski obchodzi 80. urodziny

Na Zamku Królewskim w Warszawie 80. rocznicę urodzin i 60-lecie swej działalności publicznej obchodził minister Władysław Bartoszewski. List do jubilata wysłał Jan Paweł II.

W stołecznym kościele środowisk twórczych Mszy św. w intencji min. Bartoszewskiego przewodniczył metropolita lubelski abp Józef Życiński. Razem z nim Eucharystię odprawiał bp Tadeusz Pieronek , ks. Wiesław Al. Niewęgłowski oraz ks. prof. Helmut Juros z UKSW. Po wspólnej modlitwie wszyscy udali się do Zamku Królewskiego, gdzie na jubileusz min. Bartowszewskiego przybyli przedstawiciele dyplomacji, nauki i kultury oraz ponad 300 najbliższych przyjaciół jubilata. Swój telegram przysłał również Ojciec Święty, który gratulował Bartoszewskiemu „bogatych owoców życia zrodzonych na gruncie cierpienia”.
Prezentując sylwetkę min. Bartoszewskiego abp Życiński podkreślił, że wartości duchowe, które uosabia jubilat, zrodziły się „z tego, co boli”: z ponad 8 lat w więzieniach i miejscach odosobnienia, również z doświadczeń Oświęcimia – ze świąt Bożego Narodzenia dziewięciokrotnie spędzonych w celi więziennej. „.
Hierarcha przytoczył również kilka „bolesnych epizodów”, które stały się udziałem min. Bartoszewskiego. „Musiał się publicznie tłumaczyć, dlaczego wyszedł żywy z Oświęcimia- przypominał arcybiskup. Dalej opowiadał, ze otrzymana przez Bartoszewskiego w 1986 roku niezwykle prestiżowa Nagroda Pokoju Księgarstwa Niemieckiego, nazywana „pół-noblem” wywołała ostre reakcje władz PRL, czego dowodem było m.in. zdjęcie przez cenzurę tekstu jego wystąpienia z „Tygodnika Powszechnego”. Przemówienie ministra mogło się ukazać tylko w paryskiej „Kulturze”. Innym absurdem – zdaniem abp. Życińskiego – był niezrozumiały protest kilku profesorów KUL, po przyznaniu Bartoszewskiemu nagrody przez biskupa Essen. Kończąc prezentację sylwetki jubilata, metropolita lubelski podkreślił, że nigdy „nie epatował on stylem kombatanckim”, a swoim życiem zaprzecza sloganowi, że „jak ktoś ceni wartości, to zostaje fanatykiem”. Zakończył stwierdzeniem, że kiedy ktoś mu mówi, iż wszystkie autorytety się załamały, to wskazuje na osobę min. Bartoszewskiego, który „jak Pan Cogito, uśmiecha się życzliwie i bez patosu uczy nas wierności”.
Dziękując zgromadzonym za obecność minister Bartoszewski przypomniał nazwiska ludkzi, którym zawdzięcza wpojenie hierarchii wartości. Byli to trzej wielcy kapłani, których spotkał na swojej drodze: bł. ks. Roman Archutowski, ks. Julian Chruściski oraz ks. Jana Zieja. – Ci ludzie tak mnie popchnęli na pewien tor, że musiałbym się wysilić, by z niego zejść – powiedział potem jubilat w rozmowie z KAI. Uroczystość zakończyła się wspólną degustacją ogromnego urodzinowego tortu.
Władysław Bartoszewski urodził się 19 lutego 1922 r. w Warszawie. Od września 1940 przez siedem miesięcy więziony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Studiował polonistykę na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Od 1942 r. żołnierz Armii Krajowej, m.in. w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Członek Tymczasowego Komitetu Pomocy Żydom, współzałożyciel Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Uczestnik Powstania Warszawskiego, pracownik Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu RP na Kraj, sekretarz redakcji „Biuletynu Informacyjnego” BIP KG AK, członek antykomunistycznej organizacji NIE oraz Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj.
Od 1946 r. członek Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dwukrotnie więziony w latach 1946-48 i 1949-54. Po wyjściu na wolność był redaktorem m.in. w tygodniku „Stolica”. Od 1961 r. współpracownik, a następnie członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”. W latach 1972-84 sekretarz generalny polskiego PEN Clubu. W latach 1972-84 wykładowca na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.. W okresie 1983-90 wykładał gościnie na uniwersytetach w Monachium, Augsburgu, Eichstätt. Autor licznych opracowań najnowszej historii Polski, m.in. „Ten jest z ojczyzny mojej” ( z Zofią Lewinówną, 1967), „Warszawski pierścień śmierci 1939-1944” (1967), „1859 dni Warszawy” (1974), „Polskie Państwo Podziemne” (1979), „Syndykat zbrodni. Kartki z dziejów UB i SB w 40-leciu PRL” (1986), „Na drodze do Niepodległości” (1987) oraz wspomnieniowej książki, popularnej również w krajach niemieckojęzycznych „Warto być przyzwoitym” (1986).
Działacz opozycji: sygnatariusz wielu listów protestacyjnych, współpracownik Radia Wolna Europa, wykładowca Latającego Uniwersytetu, współzałożyciel Towarzystwa Kursów Naukowych, autor opracowań Polskiego Porozumienia Niepodległościowego i innych, internowany 13 grudnia 1981 r.
W latach 1990-1995 Władysław Bartoszewski był ambasadorem RP w Austrii, w latach 1997-2001 – senatorem RP. Dwukrotny minister spraw zagranicznych III RP: od marca do grudnia 1995 r. i od lipca 2000 r. do października 2001 r.
Od 1990 r. kieruje Międzynarodową Radą Państwowego Muzeum w Oświęcimiu; od 2001 r. przewodniczy Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Polskiemu PEN Clubowi. W 1966 r., jako jeden z pierwszych Polaków, otrzymał tytuł „Sprawiedliwego wśród narodów świata”, a w 1991 r. honorowego obywatela Izraela. Kawaler Orderu Orła Bialego (1995). W 2001 r. odznaczony przez prezydenta Niemiec, Johannesa Raua, Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi RFN za pracę na rzecz pojednania między Niemcami, Polakami i Żydami.