Nowy element pomnika Poległym i Pomordowanym na Wschodzie

W pierwszą rocznicę napaści Rosji na Ukrainę, przy pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie w Warszawie odbyła się uroczystość odsłonięcia nowego elementu pomnika, poświęconego ofiarom komunizmu i imperializmu rosyjskiego wśród narodów Europy środkowo-wschodniej. Upamiętnienie ma formę podkładu kolejowego (cały pomnik ma formę wagonu deportacyjnego), który zostanie umieszczony wśród innych miejsc martyrologii Polaków na Wschodzie. Upamiętnienie pobłogosławili kapelani trzech duszpasterstw wojskowych.

Uroczystość rozpoczęło odegranie Mazurka Dąbrowskiego. Po oficjalnym przywitaniu zaproszonych gości głos zabrał ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwyracz, który podkreślał, że wojna w Ukrainie i dokonywane przez Rosjan zbrodnie ludobójstwa są zbrodniami popełnianymi przeciwko całemu wolnemu światu.

– Dzisiaj oddajemy hołd milionom ofiar pomordowanych przez reżim komunistyczny, przez reżim rosyjskiego imperializmu zeszłego wieku, ale też i w tym wieku. Niestety, rosyjski neoimperializm dalej pokazuje swoją zbrodniczą twarz – powiedział. Dodał, że z pomocą wolnego świata, Ukraina zwycięży. – Widzimy, jak Polska, jak cały wolny świat stoją za nami, więc w imię tych ofiar musimy zwyciężyć. Wolność zwycięży, Ukraina zwycięży – powiedział.

Głos zabrał również wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Polejowski, który podkreślił że dla mieszkańców Europy środkowo-wschodniej imperialne oblicze Rosji nie jest zaskoczeniem. – Rosja atakując Ukrainę, pokazuje, że niczego się nie nauczyła, nie przyjęła żadnych wartości, a my stojąc tutaj dzisiaj, oddajemy hołd tym ofiarom, które zginęły w wieku XIX i XX, ale też XXI. Oddajemy hołd ofiarom z Irpienia, Buczy i Borodzianki – powiedział zastępca prezesa IPN.

Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przywołał słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego o Rosji. – Mówił marszałek, że rzeczą charakterystyczną dla Rosji i Rosjan jest to, że sami nie potrafiąc być wolnymi, tak bardzo zazdroszczą wolności innym narodom i państwom, że ta zazdrość pcha ich do zbrodni i do nienawiści. Nikt chyba lepiej nie zdefiniował tego, co przez ostatnie 300-lecia czyniła Rosja, Związek Sowiecki i obecna, postkomunistyczna Rosja Putina – podkreślił Kasprzyk.

Główną częścią uroczystości było odsłonięcie nowego upamiętnienia przez wicemarszałek Sejmu Małgorzatę Gosiewską, zastępcę prezesa IPN Karola Polejowskiego oraz ambasadora Ukrainy Wasyla Zwarycza.

Tablicę pobłogosławili kapelani duszpasterstw wojskowych. Ordynariat Polowy reprezentował ks. por. Łukasz Węglowski. Odmówiono także modlitwę w intencji poległych i pomordowanych na Wschodzie. Uroczystość zakończyło złożenie kwiatów.

Odsłonięty 17 września 1995 r. pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie autorstwa Maksymiliana Biskupskiego, ma formę wagonu deportacyjnego z leżącymi na nim krzyżami (łacińskimi i prawosławnymi), a także żydowską macewą i nagrobkiem muzułmańskim. Przed stojącą na torze kolejowym platformą ułożono 41 podkładów kolejowych (od dziś 42), na których umieszczono nazwy pól bitewnych oraz nazwy miejscowości-miejsc kaźni narodu polskiego w ZSRR.

Pomnik został wybudowany ku czci Polaków poległych i pomordowanych na Wschodzie, a w szczególności wywiezionych do łagrów na Syberii oraz ofiar Zbrodni Katyńskiej. Głównym inicjatorem budowy monumentu był Wojciech Ziembiński, którego również upamiętnia tablica. W 1999 r. przed pomnikiem tym modlił się Jan Paweł II podczas VII pielgrzymki do Polski.

Na dodanym dziś do pomnika podkładzie kolejowym znajduje się napis: „Ofiarom komunizmu i imperializmu rosyjskiego odpowiedzialnego za zbrodnie przeciwko ludzkości wobec narodów Europy Środkowo-Wschodniej”.