O Kościele podczas I Forum Duszpasterskiego Archidiecezji Gnieźnieńskiej

O doświadczeniu Kościoła dziś, odejściach i powrotach, rodzinie jako szkole wiary i Kościoła dyskutowano podczas I Archidiecezjalnego Forum Duszpasterskiego, które w sobotę odbyło się w Gnieźnie. W spotkaniu wzięli udział zarówno duchowni i osoby konsekrowane, jak i licznie świeccy zaangażowani w różne formy apostolatu w parafiach i dekanatach.

Uczestników gościło gnieźnieńskie Centrum Edukacyjno-Formacyjne, gdzie odbyła się zarówno część prelekcyjna i dyskusyjna, jak i modlitewna kończąca spotkanie. Forum było otwarte dla wszystkich i miało pomóc w przygotowaniu do wejścia w zbliżający się nowy rok duszpasterski, któremu jako hasło towarzyszyć będzie deklaracja „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”.

„Chcemy mówić o sytuacji Kościoła dziś, o tym, dlaczego niektórzy z niego odchodzą i czy mają do kogo i po co wrócić?” – mówił rozpoczynając spotkanie jego inicjator ks. dr Przemysław Kwiatkowski, przewodniczący Wydziału Duszpasterskiego Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie.

Wśród  uczestników forum byli Prymas Polski abp Wojciech Polak i biskup pomocniczy gnieźnieński Radosław Orchowicz. Z powodu choroby nie dojechał jeden z prelegentów, ks. dr hab. Wojciech Węgrzyniak. Wykład drugiego prelegenta ks. dr. hab. Andrzeja Draguły poprzedziło świadectwo Julianny Kwiatkowskiej, studentki Akademii Ekonomicznej i Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, która mówiła o swoim doświadczeniu i odpowiedzialności za Kościół.

Ks. Andrzej Draguła poruszył aktualną kwestię odpływu wiernych z Kościoła, przytaczając dostępne badania statystyczne i odwołując się do refleksji czołowych współczesnych teologów i filozofów. Wskazał na pandemię koronawirusa jako jeden z decydujących czynników odpowiadających za rozluźnienie lub zerwanie więzi z Kościołem oraz wpływ sekularyzacji, która według niego jest „zrzuceniem płaszcza religii socjologicznej, katolicyzmu kulturowego, który dla wielu jest dziś zbędnym balastem, coraz mniej sensownym w odbiorze, a stawiającym wymagania moralne, które bez wiary odbierane są jako opresywne”.

„Katolicka moralność bez fundamentu wiary jest więzieniem. I z tego więzienia wielu dziś ucieka, przede wszystkim młodzież, w której przekonaniu Kościół to same zakazy”- mówił ks. Draguła.

Wskazał również na obojętność religijną jako jeden z głównych powodów niezainteresowania sferą duchową w ogóle i tym samym jedno z największych wyzwań, przed jakimi stoi dziś Kościół. Nie ateista, a apateista – człowiek, który nie zawraca sobie głowy wiarą, nie traci czasu na polemiki. Wiara go po prostu nie dotyczy. Zjawisko to – jak stwierdził ks. Draguła – również najszybciej narasta wśród ludzi młodych.

„Obojętność religijna jest dziś największym wyzwaniem dla Kościoła” – stwierdził ks. Draguła powtarzając za ks. Halikiem, że wiara chrześcijańska nie natrafia już na wojowniczy ateizm ani na brutalne prześladowania, które potrafiły wierzących przebudzić i zmobilizować. Wiara chrześcijańska konfrontuje się dziś z czymś znacznie niebezpieczniejszym – obojętnością.

Odnosząc się do powrotów do wspólnoty Kościoła prelegent podkreślił, że powód i sposób jest tu tylko jeden – wiara jako osobista relacja z Chrystusem. „Kościół jest po to, by dawać wiarę, dzięki której dostępujemy życia wiecznego. I po nic więcej. Kościół nie jest wspólnotą moralnie przyzwoitych i wspólnotą pobożnych, nie jest strukturą społeczną, ale wspólnotą zbawionych. Czy odchodzący rozpoznali tę wspólnotę? Czy powracający rozpoznają taką wspólnotę?” – pytał duchowny.

Dodał, że do Kościoła można powrócić pod jednym tylko warunkiem, „że zobaczy się w nim dom, w którym mieszkają ludzie, którzy doświadczyli zbawienia – pobożni i niepobożni, przyzwoici i nieprzyzwoici, ale świadomi tego, dlaczego w tym Kościele trwają”.

W czasie dyskusji pojawiły się m.in. pytania o tradycjonalistów, o sens debat z tymi, którzy o Kościele wiedzą niewiele lub nic oraz o to, jak w tej niełatwej rzeczywistości wzmacniać parafię jako wspólnotę wiary?

Krótkim świadectwem miłości małżeńskiej i obecności w Kościele podzielili się dalej Małgorzata i Łukasz Ferchmin z Misterogrande, wyjaśniając przy okazji czym ten projekt jest. W kolejnym panelu prowadzonym przez pana Łukasza, Anna Wardak, żona i mama dziesięciorga dzieci, wspólnie z mężem zaangażowana w projekty towarzyszenia rodzinom, m.in. Akademię Familijną, poruszyła bolesny dla wielu rodziców temat odchodzenia dzieci od wiary, bazując przede wszystkim na własnych doświadczeniach.

„Dlaczego moje dzieci odchodzą od wiary? Moja odpowiedź jest taka, dlaczego mają zostać?” – mówiła, zalecając rodzicom uważność i obserwowanie dzieci od najmłodszych lat, ale także delikatność i nie zmuszanie tych starszych do praktykowania za wszelką cenę. „Czwórką naszych dzieci nie chodzi do kościoła” – przyznała dodając, że myśli o tym ze spokojem, ale i dużym zaufaniem do Boga, że kiedyś odnajdą do Niego własną drogę. „Możemy wspomagać, ochraniać, ale pracę z łaską Bożą nasze dzieci muszą wykonać same” – mówiła.

Przyznała również, że pytała swoje dzieci, czy z mężem, jako rodzice, popełnili jakieś błędy. „Mój syn odpowiedział, że nie. Podziękował mi, że go nie zmuszaliśmy” – przyznała, dodając, że choć niepraktykowanie dziecka jest trudne dla rodziców, błędem jest „zawieszanie” się tylko na tym, że dziecko nie chodzi do kościoła, że deklaruje brak wiary, czyli szukanie tego, co dzieli, zamiast szukania i wzmacniania tego, co łączy. „Wymuszanie postawy wiary nie poprawia sytuacji. Młodzi ludzie mają prawo do wątpliwości, nawet do niewiary, a Bóg ma plan także na tych, którzy tę wiarę utracili” – mówiła Anna Wardak.

Na koniec za udział w forum podziękował wszystkim abp Wojciech Polak przypominając hasło zbliżającego się roku duszpasterskiego „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła” i podkreślając, że nie jest to kolejne zadanie do wykonania, ale zachęta, wezwanie, przynaglenie do obecności w Kościele – obecności twórczej, otwartej, realizowanej zgodnie z powołaniem, charyzmatami i uzdolnieniami danymi każdemu przez Boga.

I Forum Duszpasterskie Archidiecezji Gnieźnieńskiej zakończyła adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicy CEF, prowadzone przez biskupa pomocniczego archidiecezji gnieźnieńskiej bp. Radosława Orchowicza.

Część prelekcyjna forum była transmitowana na kanale YouTube i Facebooku archidiecezji gnieźnieńskiej. Nagranie można obejrzeć również na stronie www.archidiecezja.pl i www.prymaspolski.pl.