Obchody 75. rocznicy Obławy Augustowskiej

Główne uroczystości 75. rocznicy Obławy Augustowskiej – tzw. „małego Katynia” – największej zbrodni dokonanej przez oddziały NKWD i SMIERSZ na Polakach po II wojnie światowej, odbyły się 19 lipca w Gibach. Głównym punktem uroczystości była Msza św. sprawowana w kościele pw. św. Anny w Gibach. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił bp Adrian Galbas, biskup pomocniczy diecezji ełckiej.

Na wspólne świętowanie licznie przybyły rodziny ofiar Obławy, przedstawiciele najwyższych władz państwowych, samorządowcy oraz mieszkańcy gminy Giby.

W homilii bp Adrian Galbas podkreślił, że gromadzimy się na tym wzgórzu, aby modlić się o pokój, pojednanie, przebaczenie. Zwrócił uwagę, że dokładnie w 75 lat po tych strasznych zdarzeniach „niebezpieczne jest owszem przedwczesne osądzanie zła, ale niebezpieczna jest również i przeciwna postawa, polegająca na tym, że zło nigdy nie miałoby być osądzone, uznane za zło”.

Biskup przypomniał, że Obława Augustowska nazywana jest też kolejnym Katyniem. Wskazał na podobieństwa tych zbrodni. Stwierdził, że była to największa sowiecka zbrodnia dokonana na Polakach po zakończeniu II wojny światowej. Zobowiązał IPN oraz polityków, by dołożyli starań, aby nie ustały działania w odkrywaniu prawdy o ludobójstwie dokonanym na naszym narodzie.

„Modlimy się za tych, którzy zginęli z rąk sowieckich i polskich komunistycznych oprawców tylko dlatego, że byli Polakami. Oby jak najszybciej przyszedł czas, gdy dowiemy się o tej zbrodni wszystkiego. Każdy, kto może w tym celu cokolwiek zrobić, nie tylko to zrobić powinien, ale musi!” – apelował bp Galbas i tłumaczył, że naszym obowiązkiem wynikającym z wiary jest także modlitwa za tych, którzy to zrobili – „Módlmy się, aby – jeśli są jeszcze na tej ziemi, uznali swoją winę i się nawrócili, a jeśli przyszedł dla nich już czas żniw, aby Bóg także i im okazał swoje miłosierdzie i swoją łaskę, by wejrzał na nich i nad nimi się zmiłował”.

Po Eucharystii w intencji ofiar Obławy Augustowskiej przedstawiciele władz i służb mundurowych, harcerze, mieszkańcy i krewni ofiar Obławy przemaszerowali na Wzgórze Krzyży – miejsca poświęconego pamięci zamordowanych, gdzie znajdują się symboliczne mogiły zamordowanych w Puszczy Augustowskiej.

Były przemówienia i złożenie kwiatów na Górze Krzyży. Zabrali głos przedstawiciele władz i samorządów oraz obecni posłowie i senatorowie. „Trzeba walczyć o pamięć i prawdę o Obławie” – mówił poseł Jarosław Zieliński. Słowa do zgromadzonych na obchodach 75. rocznicy skierował Prezydent RP Andrzej Duda. List odczytał szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Dariusz Gwizdała.

„Do dnia dzisiejszego nie znamy miejsca kaźni zamordowanych. Mamy jednak nadzieję, że uda się nam w przyszłości ustalić i pożegnać godnie poległych” – powiedział podczas uroczystości wójt gminy Giby Robert Bagiński. Dodał, że na terenie gminy Giby, NKWD zatrzymało ponad 100 mieszkańców, co odcisnęło piętno na tej lokalnej społeczności.

12 lipca 1945 r. oddziały NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej 592 działaczy podziemia niepodległościowego. Operacja nazwana została Obławą Augustowską. Od ponad 25 lat w Gibach podczas rocznicowych uroczystości wspomina się tamte wydarzenia i poległych Polaków.

„Przeżyliśmy wtedy sądne dni. Zadano nam wiele bólu, cierpienia, poniżano nas wszystkich. Myśleliśmy, że nie przeżyjemy” – wspomina tamte traumatyczne dni ks. prał. Stanisław Wysocki i dodaje, że „rodziny ofiar pacyfikacji przez wiele lat żyły z piętnem „rodziny bandyckiej”.

Zaginionych w Obławie od razu poszukiwano. Starania rodzin nie przyniosły rezultatu ani w latach 40., ani po 1956 r., gdy październikowa odwilż dodała sił do dalszych poszukiwań. Po ustaleniu przez PCK w Augustowie ponad tysiąca nazwisk, władze partyjne zakazały kontynuowania starań. O tej zbrodni nie wolno było mówić. Od 1987 r. temat Obławy Augustowskiej powrócił. Miejscem, gdzie bliscy ofiar Obławy jak i inni mieszkańcy tej Ziemi mogą oddać hołd Bohaterom, którzy „Zginęli, bo byli Polakami” są Giby.

Rodziny ofiar Obławy nadal żyją nadzieją, że odnajdą się zakopane potajemnie w 1945 r. szczątki ciał ich bliskich, aby mogli jeszcze za swego życia godnie ich pochować i zapalić znicz.

Patronat nad uroczystościami w Gibach objął Prezydent RP Andrzej Duda.