„Jan Paweł II: czytać historię, tworzyć historię” – konferencja o wpływie papieża na dzieje Polski i świata

O roli papieża Polaka w kształtowaniu dziejów Polski i świata, jego wpływie na kulturę, na upadek komunizmu oraz historię i współczesną debatę o wartościach, a także o papieskiej wizji jedności Europy, dialogu międzykulturowym i współczesnych wyzwaniach związanych z jego dziedzictwem dyskutowali uczestnicy dwudniowej międzynarodowej konferencji naukowej „Jan Paweł II: czytać historię, tworzyć historię”. Sympozjum zorganizowano na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W konferencji odbywającej się w ramach kilku paneli naukowych wzięli udział wybitni historycy, teologowie, filozofowie, socjologowie oraz przedstawiciele nauk humanistycznych i społecznych. Wśród zaproszonych gości byli m.in. prof. Norman Davis, Hans-Gert Pöttering, George Weigel, prof. Hanna Suchocka, abp Światosław Szewczuk, prof. Krzysztof Zanussi i były prezydent RP Lech Wałęsa. W wykładach uczestniczył abp Stanisław Gądecki.

W ramach jednego z paneli dyskusyjnych, który odbył się w reprezentacyjnej Auli Uniwersyteckiej wypełnionej po brzegi słuchaczami, wśród których przeważali młodzi ludzie, zaproszeni prelegenci podjęli temat „Jan Paweł II – mosty idei współczesnego świata”.

Prof. Norman Davis, którego wystąpienie zostało wcześniej nagrane, przypomniał, jak wielką rolę odegrał papież Polak w obalaniu komunizmu. „Jan Paweł II stworzył polityczny klimat, który sprawił, że koncepcja Solidarności była możliwa” – podkreślił wybitny historyk.

„W XX w. Watykan bardzo ostro potępił komunizm. Mało kto wierzył, że Solidarność ma szanse polityczne. Polski papież idealnie pogodził polskiego ducha wolności z polityką” – stwierdził. Zaznaczył, że Jan Paweł II był nie tylko kościelnym, ale i światowym autorytetem.

W jego opinii młodzi ludzie powinni dziś zobaczyć papieża, usłyszeć jego słowa i odkryć, jak utalentowanym człowiekiem był Jan Paweł II, w jak wyjątkowy sposób potrafił komunikować się z ludźmi.

Przedłożenie niemieckiego polityka Hansa-Gerta Pötteringa spotkało się z żywym zainteresowaniem publiczności, która wiele razy przerywała jego słowa oklaskami. „Nigdy nie traktujcie wolności i pokoju za coś pewnego, wolność i pokój zawsze łączą się z wyzwaniem” – powiedział były przewodniczący Parlamentu Europejskiego.

„Chcę powiedzieć młodemu pokoleniu, że szanuję Jana Pawła II za to, co powiedział do Polaków i do całej Europy: nie lękajcie się” – dodał. Zaznaczył, że naszym dzisiejszym zadaniem jest patrzenie w przyszłość i bycie budowniczymi mostów. „Musimy patrzeć w przyszłość, musimy budować mosty między Polakami i Niemcami i wszystkimi mieszkańcami Europy, byśmy mogli żyć w pokoju, a nie wywoływać wojny” – przekonywał.

Prof. Hanna Suchocka podkreślała, że Jan Paweł II nie tylko przeszedł do historii, ale tworzył historię. „Jan Paweł II był katalizatorem i jednocześnie twórcą przemian, które nastąpiły w świecie”. Jego wybór w 1978 r. był „katalizatorem dla czegoś nowego, z jednej strony było to zaskoczenie, a z drugiej rodziła się nadzieja”. Była premier i ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej przypomniała, że papież został nazwany przez George’a Weigela „znakiem nadziei”.

Z kolei abp Światosław Szewczuk zwrócił uwagę na wyjątkową relację, którą papież Polak nawiązywał z młodymi ludźmi. „Jan Paweł II kochał młodzież, a młodzież go uwielbiała” – mówił zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Grekokatolickiego. Podkreślił, że podczas pielgrzymek zawsze spotykał się z młodzieżą, była ona dla niego ważna. „Wierzył, że młodzież decyduje o losach swojego narodu, swojego państwa i losach świata. Był duszpasterzem młodzieży i takim pozostał” – stwierdził zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego.

Zaapelował do młodych ludzi, by Jan Paweł II nie był tylko upamiętniony na pomnikach, ale by czytali jego przesłanie, jego książki jak „Miłość i odpowiedzialność” czy „Osoba i czyn”. Zastanawiając się nad tym, co dziś papież Polak powiedziałby studentom, przytoczył jego słowa: „nie bójcie się otworzyć drzwi dla Chrystusa i nie bójcie się przejść progu nadziei”. Dodał, że „przesłanie Jana Pawła II jest przesłaniem nadziei”.

Prof. Krzysztof Zanussi przyznał, że późniejszego papieża poznał jeszcze w Krakowie. Zwrócił uwagę na to, że w rozmowie z drugim człowiekiem bp Wojtyła był autentycznie zainteresowany każdym swoim rozmówcą. „On był personalistą, gdyż chciał widzieć żywo drugiego człowieka” – podkreślił wybitny reżyser.

Były prezydent, laureat Pokojowej Nagrody Nobla Lech Wałęsa podjął refleksję nad wartościami, które ukształtowały Polaków. „Jak to się stało, że papieżem został Polak? Stało się tak, ponieważ w Polsce od ponad tysiąca lat było chrześcijaństwo, Polacy go sobie wymodlili” – przekonywał. Podkreślił, że kiedy po raz pierwszy od wyboru papież przyjechał do Polski, „zmobilizował nas do modlitwy, nie do rewolucji”.

Jednym z punktów programu był koncert zorganizowany przez Teatr Muzyczny w Poznaniu. Uczestnicy wydarzenia wysłuchali „Tryptyku rzymskiego” i innych utworów Karola Wojtyły w wykonaniu Stanisława Soyki i Mai Komorowskiej.