Orzeł Jana Karskiego dla rabina Abrahama Skórki

W reprezentacyjnej siedzibie argentyńskiej dyplomacji, Pałacu Świętego Marcina w Buenos Aires odbyła się 17 grudnia uroczystość wręczenia Nagrody Orła Jana Karskiego jej tegorocznemu laureatowi Rabinowi Abrahamowi Skórce.

Ceremonia była wydarzeniem dnia w stolicy Argentyny. Przybyło na nią 250 zaproszonych gości, w tym przedstawicieli rządu Argentyny, Kościoła, świata kultury i sztuki oraz społeczności polskiej i żydowskiej. Zapewniono bardzo uroczystą oprawę wydarzenia, z flagami Argentyny, Polski i Izraela na honorowym miejscu i odegraniem hymnów państw.

Uroczystość prowadził znany aktor i prezenter argentyński Martin Wullich. Wprowadzeniem do uroczystości były wystąpienia ambasadora RP Marka Pernala, ambasadora Izraela Ilana Sztulmana i sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Argentyny, abp Carlosa Malfy. Podkreślali znaczenie heroicznej postaci Jana Karskiego i jego wojennej misji nie tylko dla narodów żydowskiego i polskiego, ale także całego chrześcijaństwa i ludzkości.

W swym wystąpieniu amb. Parnal nawiązywał do znaczenia wojennego dzieła bohatera i patrona nagrody. Przypomniał, że raport jaki przedstawił, zaalarmował opinię publiczną, nie wywołał jednak oczekiwanej akcji politycznej przywódców zachodniego świata. Zwrócił uwagę, że jego rola emisariusza szerzącego prawdę o prześladowaniu Żydów nie skończyła się wcale w 1942 czy 1943 roku. „Karski pozostał aktywnym uczestnikiem walki o godność ludzi prześladowanych do końca swego życia. Do późnej starości wspierał wysiłki na rzecz dialogu żydowsko-chrześcijańskiego. Do końca budował porozumienie między przedstawicielami dwóch wielkich religii. Nigdy nie porzucił starań o umacnianie wzajemnego szacunku między reprezentantami różnych narodów i wyznań” – powiedział polski dyplomata i dodał „W tym sensie misja Jana Karskiego – misja dialogu i porozumienia – trwa nadal, i ma wciąż nowych protagonistów”, wśród których znalazł się rabin Abraham Skórka, człowieka w niezwykły sposób zasłużonego dla dialogu między religiami.

Czytaj także: O. Al Sabbagh odebrał nagrodę Orła Jana Karskiego

Duże wrażenie na zebranych wywarła laudacja Waldemara Piaseckiego, przewodniczącego Towarzystwa Jana Karskiego na cześć laureata. Zaznaczył, że patron nagrody zawsze odnosił się do spraw uniwersalnie ważnych, do których należą bez wątpienia relacje chrześcijańsko-żydowskie, którym Jan Karski dedykował całe swoje życie głosząc publicznie, że „dla bliskości i przyjaźni judeochrześcijańskiej nie ma alternatywy, zaś pogłębianie tego może stać się szansą budowania światowego pokoju i ładu moralnego”. Przypomniał nazwiska wybitnych laureatów nagrody m. in. burmistrza Jedwabnego, Krzysztofa Godlewskiego, przywódcy powstania w getcie warszawskim, Marka Edelmana, ks. prałata Grzegorza Pawłowskiego z izraelskiej Jaffy urodzonego jako Hersz Griner, ocalonego przez polskich sąsiadów, Abrahama Foxmana, długoletniego dyrektora Ligi Przeciw Zniesławianiu, Elie Wiesela, „apostoła pamięci Holokaustu” i laureata Pokojowej Nagrody Nobla oraz długoletniego przyjaciela i sekretarza papieża Jana Pawła II, kard. Stanisława Dziwisza, który otrzymał ją za „niesienie prawdy Jana Pawła II, iż antysemityzm jest grzechem”.

Piasecki szeroko przypomniał o zasługach Jana Pawła II dla dialogu judeochrześcijańskiego, jego wizytę w 1986 roku w rzymskiej synagodze oraz pielgrzymkę do Ziemi Świętej w marcu 2000 r. „Te dwa wydarzenia spinają klamrą dorobek pontyfikatu Jana Pawła II w dziele przywracania pełni prawdy i świadomości o judeochrześcijańskich korzeniach naszej cywilizacji europejskiej. Wskazują także dla dzieci jednego Ojca, Boga Abraham, Izaaka i Jakuba, perspektywę, dla której nie ma alternatywy, której przekleństwem przez stulecia był horror antysemityzmu. Jan Paweł II miał odwagę za to przepraszać w imieniu Kościoła” – powiedział i dodał, że kontynuatorem dzieła papieża Jana Pawła II jest papież Franciszek.

Zwrócił uwagę, że tak jak papież-Polak miał bliskiego przyjaciela żydowskiego z czasów szkolnych w ich rodzinnym mieście Wadowice – Jerzego Klugera, tak papież Argentyńczyk ma bliskiego przyjaciela żydowskiego z czasu swej posługi w archidiecezji Buenos Aires – rabina Abrahama Skórkę. „Przyjaźń dwóch pierwszych, kontynuowana potem w Rzymie, była ważnym czynnikiem papieskiej postawy pełnej życzliwości dla Żydów i przełomowych kroków w dziele zbliżania. Przyjaźń dwóch drugich nie tylko sprzyja temu nurtowi, ale nadaje mu nowy wymiar. Obaj bowiem są kapłanami, teologami i myślicielami” – zaznaczył Piasecki.

Zwrócił też uwagę, że rabin Skórka stara się być wszędzie tam, gdzie Kościół katolicki i inne Kościoły chrześcijańskie toczą debatę i poszukują dróg zbliżenia z judaizmem. To samo czyni w przypadku debat rabinicznych, których celem jest wyciąganie ręki ku chrześcijaństwu. W tym duchu edukuje też przyszłych rabinów w kierowanym przez siebie Latynoamerykańskim Seminarium Rabinicznym w Buenos Aires.

Wskazał na impuls jaki przyjaźń papieża i rabina dała historycznemu oświadczeniu ortodoksyjnych rabinów z Izraela, Stanów Zjednoczonych i kilku państw europejskich z 3 grudnia 2015 roku pt. „Wypełniać Wolę Naszego Ojca w Niebie: W stronę partnerstwa pomiędzy Żydami i chrześcijanami”, w którym duchowni żydowscy głoszą, że chrześcijaństwo jest „darem dla narodów” oraz wzywają Żydów i chrześcijan, aby dążyli do „realizowania woli Naszego Ojca w Niebiosach” i pracowali razem, aby podjąć wyzwania moralne naszej epoki.

Piasecki podkreślił, że „miłość, prawda i pokój” oddają sens kapłańskiej misji rabina Skórki, a poprzez te wartości, żydzi i chrześcijanie mogą uczynić świat lepszym miejscem do życia i dać przykład innym i dlatego rabin Abraham Skórka uhonorowany został Nagrodą Orła Jana Karskiego za „charyzmatyczne kapłaństwo dialogu judeochrześcijańskiego.”

Po tych słowach, ambasadorowie Polski i Izraela wraz z sekretarzem Konferencji Episkopatu Argentyny wręczyli rabinowi insygnia nagrody – statuetkę Orła i dyplom.

Dziękując za wyróżnienie rabin Skórka wskazując na stojące obok siebie flagi Argentyny, Polski i Izraela zaznaczył, że przedstawiają one historię jego życia. „Te flagi pozostają dla mnie nie tylko reprezentacją dumnych i szanowanych w świecie państw. Przede wszystkim, naszych dumnych i szanowanych w świecie narodów. Flagi Polski i Izraela zaświadczają o liczącej ponad tysiąc lat wspólnej historii polsko-żydowskiej i wzajemnych związkach zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Jednak obie te flagi stojące ramię w ramię mówią do mnie: `Nowa era dialogu musi być między nami zbudowana, bo takie oczekiwania stawia przed nami historia`” – powiedział rabin Skórka

Wyznał, że kiedy wspólnie z kard. Jorge Bergoglio rozwijali swój dialog i wspólną działalność czuli coraz wyraziściej, że nie chodzi tylko o pokazanie, że katolicki ksiądz i żydowski rabin mogą ze sobą rozmawiać i budować przyjaźń osobistą, ale tworzyć model dialogu w całym społeczeństwie Argentyny.

Wystąpienie nagrodziły oklaski, a prowadzący poinformował, że z Watykanu nadeszła informacja, że papież Franciszek „przyłącza się do uczestników uroczystości”.

W imieniu rodziny pogratulowała laureatowi nagrody, bratanica i córka chrzestna Jana Karskiego, dr Wiesława Kozielewska-Trzaska.

Duchowni obu religii odmówili modlitwy, po czym kantor Esteban Abolsky odśpiewał kilka pieśni religijnych.

Ambasadorowie Polski i Izraela, przedstawiciel rządu Argentyny oraz laureat nagrody wspólnie zapalili kolejną świecę w świeczniku chanukowym, co było nawiązaniem do obchodzonych właśnie żydowskich Świąt Chanuki.

Uroczystość zakończył „Marsz partyzantów żydowskich”, pieśń powstała po upadku powstania warszawskiego.

Dzień wcześniej, w Muzeum Holocaustu w Buenos Aires odbył się pokaz filmu dokumentalnego „Moja misja” zrealizowanego dla TVP z osobistym udziałem Jana Karskiego przez Waldemara Piaseckiego i Michała Fajbusiewicza.

Jak zapewnił rabin Skórka, dwudniowe wydarzenia w Buenos Aires są początkiem kolejnych kroków w upamiętnianiu Jana Karskiego w Argentynie.

Rabin profesor Abraham Skórka, syn żydowskich emigrantów z Polski, rektor uczelni teologicznej i lider wspólnoty żydowskiej w Buenos Aires od wielu lat zaprzyjaźniony z kardynałem Jorge Bergoglio, który po wyborze na papieża przyjął imię Franciszka, od dziesięcioleci prowadzi dzieło dialogu judeochrześcijańskiego. Czynem dowodzi, iż nie ma alternatywy dla takiego dialogu, zaś wspólne wartości obu religii stały się jednym z najważniejszych czynników kreacji cywilizacyjnej przez stulecia i po czas dzisiejszy. Wspólne nauczanie Kardynała Bergoglio i Rabina Skórki stało się symbolem mądrości w zakreślaniu horyzontu funkcjonowania religii w świecie współczesnym. Finezyjnym tego dowodem jest ich wspólna książka „W niebie i na ziemi”, wydana także w Polsce.