Pamięć i modlitwa łączy zwycięskie wzgórze Monte Cassino z polską „Górą Wolności”

Jasna Góra jest miejscem, gdzie pamięć o polskich żołnierzach walczących w bitwie o Rzym trwa nieprzerwanie. W obchody 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino, w której oddziały 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły włoski klasztor, wpisuje się wyjątkowa wystawa „Od Mokrej do Monte Cassino – szlakiem 12. Pułku Ułanów Podolskich”. W Kaplicy Pamięci Narodu złożona jest urna z ziemią z pola tej najbardziej zaciętej bitwy II wojny światowej na Zachodzie.

„Od Mokrej do Monte Cassino – szlakiem 12 Pułku Ułanów Podolskich” to najnowsza jasnogórska ekspozycja w Bastionie św. Rocha. Poprzez fotografie i zgromadzone pamiątki opowiedziana została historia wpisana w dzieje Ułanów Podolskich, wyjątkowej jednostki polskich sił zbrojnych. To właśnie patrol 12. Pułku Ułanów Podolskich jako pierwszy dotarł do ruin klasztornych Monte Cassino i na znak zwycięstwa zatknął tam swój proporzec.

– Niech ta wystawa służy pogłębieniu pamięci o historii i tradycji naszej Ojczyzny, szacunku dla naszej tożsamości. Naród, który szanuje i przekazuje kolejnym pokoleniom swoje tradycje, jest narodem trwałym – mówił podczas wernisażu o. Stanisław Rudziński, kustosz Zbiorów Wotywnych Jasnej Góry.

Wystawa została zorganizowana staraniem Koła Żołnierzy 12. Pułku Ułanów Podolskich, kontynuującego tradycje i etos formacji. Ppłk rez. Ryszard Wietrzychowski, prezes Koła Żołnierzy 12. Pułku Ułanów Podolskich przypomniał, że siłą tej jednostki było umiłowanie tradycji, umiłowanie barw pułkowych. Zwrócił uwagę, że poprzez pielęgnowanie pamięci o bohaterstwie polskiego żołnierza buduje się także morale współczesnych. – Trudna jest sytuacja na świecie i w naszym regionie, mówią, że pachnie prochem, stąd budowanie motywacji do obrony Ojczyzny, do poświęcenia. A żołnierz nie potrzebuje odznaczeń, medali, ale pamięci – mówił prezes Koła Żołnierzy 12 Pułku Ułanów Podolskich.

Na wystawie został też zaprezentowany niezwykły podróżniczy projekt – Harcerska sztafeta rowerowa „Jedno Śladami Andersa” polegający na przejechaniu w sztafecie rowerowej szlaku armii gen. Andersa – z okolic dolnego biegu rzeki Wołga w zachodniej Syberii aż do Edynburga w Wielkiej Brytanii oraz Gdańska. Inicjatorami i organizatorem wyprawy są uczestnicy rowerowej sztafety dookoła świata Bike Jamboree przy wsparciu organizacyjnym Fundacji Światowe Jamboree i Związku Harcerstwa Polskiego.

Przez wiele lat na Jasną Górę przybywali żołnierze 2. Korpusu Polskiego. Pielgrzymki żołnierzy walczących o Monte Cassino odbywały się od 1959 r. Wtedy to pierwszą zorganizował dominikanin o. Adam Studziński, kapelan spod Monte Cassino z żołnierzami, którzy gromadzili się wokół niego w latach powojennych w Krakowie. Później odbywały się one rokrocznie w maju. 3 maja 1976 r. na Jasnej Górze, w obecności kardynałów: prymasa Stefana Wyszyńskiego i metropolity krakowskiego Karola Wojtyły – późniejszego Jana Pawła II, o. Studziński otrzymał Jasnogórski Medal „Pro Fide et Patria”. Rok później, w rocznicę bitwy, odebrał na Sali Rycerskiej od weteranów ponowienie żołnierskiej przysięgi na wierność Bogu i Rzeczypospolitej.

W 2007 r. o. Studziński złożył Matce Bożej Jasnogórskiej swój Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Pierwszym duszpasterzem kombatantów spod Monte Cassino ze strony klasztoru został o. Justyn Marczewski. Następnie posługiwali żołnierzom: o. Wawrzyniec Kościelecki, o. płk Efrem Osiadły, a w Polsce wolnej – kapelan WP o. ppłk dr Jan Golonka.

Jednym ze śladów pielgrzymek jest też obraz autorstwa Czesława Jethona umieszony przy wejściu do jasnogórskiego skarbca. – To przedstawienie o charakterze symbolicznym nawiązującym do historii Polski. Obraz olejny został ofiarowany jako wotum wdzięczności żołnierzy walczących o Monte Cassino podczas ich piętnastej pielgrzymki na Jasną Górę – wyjaśnia o. Rudziński.

Kard. Stefan Wyszyński ofiarował na Jasną Górę przekazany mu przez gen. Władysława Andersa Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino nr 1.

– „Skoro został odrzucony w Polsce, za zdrajcę ogłoszony, gdy poprosił o audiencję, Prymas Wyszyński witał zwycięskiego wodza, z którego kpiła sobie Polska Ludowa, polskim obyczajem, wychodząc przed próg domu” – opowiadał o spotkaniu gen. Andersa z Prymasem Wyszyńskim z 13 maja 1964 r. w Papieskim Instytucie Polskim w Rzymie o. dr Eustachy Rakoczy. Jak podkreśla paulin, zwycięskie wzgórze Monte Cassino z polską „Górą Wolności” połączone było od lat modlitwą i pamięcią.

W Kaplicy Pamięci Narodu złożona jest urna z ziemią z pola bitwy o Rzym.