Papież: nauka służy człowiekowi, a nie jego zniszczeniu

Droga wiary George’a Lemaître’a, belgijskiego kapłana i kosmologa, „prowadzi go do świadomości, że stworzenie i Wielki Wybuch to dwie odrębne rzeczywistości, a Bóg, w którego wierzy, nie może być przedmiotem łatwym do sklasyfikowania przez ludzki rozum, ale jest «Bogiem ukrytym», który zawsze pozostaje w wymiarze tajemnicy, nie do końca zrozumiałym”. Na sedno duchowej drogi i badań naukowych zmarłego w 1966 roku naukowca wskazał papież Franciszek, spotykając się z uczestnikami drugiej konferencji Obserwatorium Watykańskiego poświęconej pamięci ks. Lemaître’a, zatytułowanej „Czarne dziury, fale grawitacyjne i osobliwości czasoprzestrzenne”, trwającej do 21 czerwca w obserwatorium astronomicznym w Albano Laziale.

Nauka i wiara zjednoczone w miłosierdziu dla ludzkości

W przemówieniu papież zachęcił dyrektora Obserwatorium Watykańskiego, brata Guya Consolmagno SJ, naukowców i uczestników konferencji do udania się „na peryferie ludzkiej wiedzy”, gdzie „możemy doświadczyć Boga Miłości, który zaspokaja i gasi pragnienie naszego serca”. Podkreślił, że między nauką a wiarą „nie ma konfliktu”, ale „mogą one być zjednoczone w miłości”, jeśli „nauka będzie służyć mężczyznom i kobietom naszych czasów, a nie wypaczona na ich szkodę”.

Kościół promuje badania nad początkiem wszechświata

Franciszek przypomniał, że od 2018 r. naukowe dzieło księdza i kosmologa „zostało jeszcze bardziej docenione przez Międzynarodową Unię Astronomiczną”, która zdecydowała, że dobrze znane prawo Hubble’a, które opisuje prędkość rozszerzania się wszechświata, powinno być bardziej poprawnie nazywane prawem Hubble’a-Lemaître’a.

Papież odnosząc się do programu konferencji, przypomniał o toczącej się debacie na temat najnowszych pytań stawianych przez badania naukowe w kosmologii: „różne wyniki uzyskane w pomiarach stałej Hubble’a, enigmatyczna natura osobliwości kosmologicznych (od Wielkiego Wybuchu do czarnych dziur) i bardzo aktualny temat fal grawitacyjnych”.

„Kościół zwraca uwagę na takie badania i promuje je, ponieważ wstrząsają one wrażliwością i inteligencją mężczyzn i kobiet naszych czasów. Początek wszechświata, jego ostateczna ewolucja, głęboka struktura przestrzeni i czasu konfrontują ludzkie istoty z gorączkowym poszukiwaniem sensu w rozległym scenariuszu, w którym ryzykują zagubienie” – mówił Franciszek.

Lemaître, wzorowy ksiądz i kosmolog

Papież, przypominając słowa Psalmu 8 o synu człowieczym, niewiele mniejszym od istot niebieskich, otoczonym chwałą i czcią, zwrócił uwagę, że tematy te mają „szczególne znaczenie dla teologii, filozofii, nauki, a także dla życia duchowego”. Następnie podkreślił, że ludzka i duchowa droga ks. George’a Lemaître’a „stanowi model życia, z którego wszyscy możemy się uczyć”. Przypomniał jego studia inżynierskie i udział w I wojnie światowej, a następnie powołanie kapłańskie i naukowe.

Stworzenie i wielki wybuch to dwie odrębne rzeczywistości

Franciszek przypomniał, że ks. Lemaître był na początku „konkordystą”, to znaczy wierzył, że prawdy naukowe są zdeponowane w Piśmie Świętym, ale potem zrozumiał, że „nauka i wiara podążają dwiema różnymi i równoległymi ścieżkami, między którymi nie ma konfliktu”. Wręcz przeciwnie, mogą one harmonizować, „ponieważ zarówno nauka, jak i wiara, dla wierzącego, mają tę samą matrycę w absolutnej Prawdzie Boga”. „Jego droga wiary prowadzi go do uświadomienia sobie, że stworzenie i Wielki Wybuch to dwie odrębne rzeczywistości, a Bóg, w którego wierzy, nie może być obiektem łatwo kategoryzowanym przez ludzki rozum, ale jest Bogiem ukrytym, który zawsze pozostaje w wymiarze tajemnicy, nie do końca zrozumiałym” – powiedział papież.

Postęp w poszukiwaniu Prawdy, emanacji Miłosierdzia

Franciszek na zakończenie życzył uczestnikom konferencji, aby „wolność i brak uwarunkowań”, których doświadczają w pracy, którą wykonują, pomogły im „czynić postępy w waszych dziedzinach w kierunku Prawdy, która z pewnością jest emanacją Bożego Miłosierdzia”. „Wiara i nauka mogą być zjednoczone w miłości, jeśli nauka będzie służyć mężczyznom i kobietom naszych czasów, a nie wypaczona na ich szkodę, a nawet zniszczenie. Zachęcam do udania się na peryferie ludzkiej wiedzy: to tutaj możemy doświadczyć Boga Miłości, który zaspokaja i gasi pragnienie naszych serc” – powiedział Franciszek.

40 naukowców bierze udział w sympozjum w dniach od 16 do 21 czerwca w Obserwatorium Watykańskim w Castel Gandolfo pod Rzymem, a kolejnych 150 ekspertów łączy się online. Wśród uczestników są m.in. laureaci Nagrody Nobla: Adam Riess i Roger Penrose, kosmolodzy i fizycy, tacy jak: Andrei Linde, Joseph Silk, Wendy Freedman, Licia Verde, Cumrun Vafa oraz laureat Medalu Fielda, Edward Witten.