„Potężna armia Pań oddanych Bogu” – rozmowa o dziewicach konsekrowanych

W Polsce jest ich blisko czterysta. Są świadkami Chrystusa na ziemi i znakiem innego świata – dziewice konsekrowane. – Podczas gdy zmniejsza się liczba powołań kapłańskich i zakonnych, przybywa dziewic konsekrowanych. Pan Bóg zawsze daje powołania, jako odpowiedź na potrzebę chwili. Widocznie dzisiaj ta forma życia konsekrowanego jest Kościołowi bardzo potrzebna – zwraca uwagę w rozmowie z KAI dyrektor Wydziału Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego Kurii Metropolitalnej w Warszawie, jezuita o. Wiesław Kulisz. – To potężna armia pań oddanych Bogu – dodaje. 2 lutego w święto Ofiarowania Pańskiego, Kościół obchodzi Światowy Dzień Życia Konsekrowanego.

Maria Osińska (KAI): Czym jest konsekracja i co to znaczy „dziewica konsekrowana”?

O. Wiesław Kulisz SJ: – Słowo „konsekracja” oznacza poświęcenie. Coś, co jest wyjęte z użytku świeckiego, zostaje oddane tylko Bogu. Pan Jezus powoływał uczniów, a oni porzucali wszystko, zostawiali swój dom, swój dorobek, swoje sieci i szli za Jezusem, poświęcając swoje życie Jemu, by od tej chwili służyć tylko Jezusowi, i całe życie podporządkować woli Bożej objawionej w Jezusie Chrystusie. Konsekracja znaczy całkowite oddanie człowieka na służbę Bogu. Podobnie dziewica konsekrowana. To kobieta, która odczuwa w swym sercu powołanie, które jest darem Boga. Bóg jest zawsze pierwszy i to On wzywa, a człowiek odpowiada na to powołanie, oddając całe życie Bogu. W sposób dziewiczy chce Mu służyć. Jak mówi św. Paweł, kobieta zamężna chce się podobać mężowi, zabiega o sprawy świata, zaś dziewica chce się podobać tylko samemu Jezusowi. W niezwykły sposób staje się oblubienicą Chrystusa. To zaślubiny z Jezusem, by od tej chwili żyć Jego sprawami.

Jaka jest rola dziewic konsekrowanych w Kościele?

– Przede wszystkim bycie świadkiem Chrystusa na ziemi, bycie znakiem innego świata. Nasze życie tu na ziemi kiedyś się skończy, jest tylko pielgrzymką. Tam w niebie, jak mówi Chrystus, „nie będziemy się żenić, ani za mąż wychodzić”. Dziewice konsekrowane poprzez związanie życia z Jezusem tu na ziemi, zapowiadają ten świat, który przyjdzie.

W jaki sposób zgłaszają się chętne Panie?

– Najpierw odczytują wewnętrzny głos powołania do tego stanu. Jeśli mają przekonanie, zgłaszają się do kurii z chęcią wstąpienia na drogę formacji. W każdej diecezji głównym odpowiedzialnym za formację dziewic konsekrowanych jest biskup diecezjalny. W naszej archidiecezji warszawskiej jest nim ksiądz kardynał Kazimierz Nycz. Odpowiedzialność za ten odcinek formacji powierzył on ks. bp. Michałowi Janosze. Ja jestem włączony w posługę duszpasterską i przez tę posługę pomagam tym Paniom w formacji.

Jak wygląda ich formacja?

– Formacja podstawowa do konsekracji trwa trzy lata, w jej ramach w każdą drugą sobotę miesiąca odbywa się spotkanie formacyjne w kościele Matki Bożej Łaskawej na Starym Mieście w Warszawie. Do formacji dochodzą też trzydniowe rekolekcje, jesienią i na wiosnę. Jedne w Laskach, drugie w Sulejówku. Panie mogą brać udział w różnych sesjach, spotkaniach. Każdy rok przebiega pod innym hasłem. Pierwszy rok to „dar powołania”, podczas którego odczytuje się powołanie: czy jest to moja droga, czy głos, który słyszę, jest głosem Chrystusa, czy rzeczywiście Pan woła mnie na tę drogę? To rozeznawanie odbywa się poprzez słuchanie Słowa Bożego, życie sakramentalne, rozmowy z kierownikiem duchowym czy spowiednikiem. Drugi rok przeżywany pod hasłem „dar konsekracji”, kiedy każda rozeznaje już, że to jest jej powołanie, że Chrystus zaprasza ją do poświęcenia i oddania swego życia Bogu. Stawia wówczas pytania: czy jestem zdolna do konsekracji? Co to znaczy zostawić wszystko? Co to znaczy pójść za Jezusem? Następnie trzeci rok przeżywany pod hasłem „dar zaślubin”, podczas którego Panie odkrywają, że Jezus ma być ich Oblubieńcem, a one Jego Oblubienicami. Obrzęd konsekracji dokonuje się po tych trzech latach formacji w kościele katedralnym każdej diecezji w obecności księdza biskupa.

Kto może zostać dziewicą konsekrowaną?

– Dziewicą konsekrowaną może zostać ta Pani, która jest stanu wolnego, nigdy nie wychodziła za mąż i odczytuje powołanie w sercu, że Chrystus wzywa ją na tę drogę. Po spełnieniu warunków na mocy jej dobrowolnej decyzji i wyboru zostaje dopuszczona do konsekracji.

Jak wyglądają mistyczne zaślubiny z Jezusem?

– To uroczysta Liturgia z udziałem gości, najbliższej rodziny i przyjaciół. Panie są ubrane w piękne stroje, każda ma swoje miejsce przed ołtarzem. Po Liturgii następuje przedstawienie każdej z nich po imieniu księdzu biskupowi. Każda z nich mówi: „Oto jestem!”, potwierdza tym samem wolę złożenia ślubu Panu Jezusowi. Po homilii śpiewana jest Litania do Wszystkich Świętych. Panie leżą krzyżem. Następnie odmawiana jest modlitwa konsekracyjna. Znakami konsekracji są: welon, obrączka i brewiarz. Welon to znak Ducha Świętego, to jest ta moc, która je osłania i spływa na nie, która czyni je własnością Pana. Obrączka, tak jak w małżeństwie, odsyła do boskiego Oblubieńca – Jezusa, i przypomina o przymierzu miłości. Brewiarz natomiast jest znakiem Słowa Bożego, że chcą żyć intensywnie Jego Słowem, On przez to Słowo mówi, zaprasza, umacnia. Już dzisiaj zapraszamy do udziału w uroczystej konsekracji trzech pań – kandydatek do stanu dziewic. Odbędzie się ona w sobotę, 22 czerwca o godz. 15.00, w archikatedrze warszawskiej.

Jak wygląda ich życie?

– Życie każdej z Pań wygląda inaczej. Kandydatki pochodzą z różnych stron, różnych miejscowości, różni je wiek i wykształcenie, a łączy je to samo powołanie, które chcą dzielić z Jezusem we wspólnocie lokalnego Kościoła, poprzez zaślubiny. Panie, które mieszkają często w swoich rodzinach, nierzadko mieszkają same. Każda z nich ma swój zawód, pracę, zajęcia i żyje pośród świata współczesnego, zanurzona w  sprawy świata, w swoją codzienność. Poprzez te zaślubiny dokonuje się także pewna przemiana i konsekracja świata.

Ile dziewic konsekrowanych żyje w Polsce?

– Po Soborze Watykańskim II mamy do czynienia z rozkwitem tej formy życia konsekrowanego. W Polsce jest blisko czterysta dziewic konsekrowanych. Najwięcej w archidiecezji krakowskiej, w warszawskiej blisko pięćdziesiąt pań; 35 dziewic jest konsekrowanych, a 12 w formacji podstawowej. Sporo jest w archidiecezji łódzkiej. Cieszymy się liczbą tych powołań. To potężna armia Pań oddanych Bogu, współczesnych świadków wiary w tym świecie.

Czy dziewictwo konsekrowane może być powołaniem na dzisiejsze czasy?

– Tak! Duch Święty wieje, kędy chce. Pan powołuje, gdzie chce, jak chce i kogo chce. Od początków Kościoła ta forma życia konsekrowanego jest znana. Jesteśmy świadkami szczególnego wydarzenia: podczas gdy zmniejsza się liczba powołań kapłańskich i zakonnych, z drugiej strony przybywa kandydatek do życia dziewic konsekrowanych. To pewne przebudzenie. Pan Bóg zawsze daje powołania, jako odpowiedź na potrzebę chwili. Widocznie dzisiaj ta forma życia konsekrowanego jest bardzo potrzebna. Ludzie świeccy mają być również solą ziemi i światłem świata. Oni pójdą tam, gdzie ksiądz czy siostra zakonna ma utrudniony dostęp, z sercem poświęconym Jezusowi, idą ze świadectwem wiary.

Jaką ma wartość ofiarowane dziewictwo?

– Jest to wielki dar. Chrystus wybiera nas za narzędzie jego działania. Pomimo naszej słabości patrzy na nas z wielkim miłosierdziem i miłością. Nas ludzi słabych wybiera do składania ofiary i pełnienia wielkich rzeczy w świecie. Myślę, że przez życie dziewic konsekrowanych, świat jest bardziej ludzki. Ten dar przyczynia się do odnowy świata.