Prezentacja zbiorowej publikacji UKSW o kard. Wyszyńskim

Jego niesamowita roztropność, pierwsza z cnót kardynalnych, była kluczowa na tamten czas. Kiedy trzeba było tupnąć nogą, czynił to i miał rację, ale gdy trzeba było się wycofać – też potrafił to zrobić. To była jego szczególna umiejętność, której i my powinniśmy się dziś uczyć w różnych przestrzeniach od Prymasa Tysiąclecia – powiedział w środę rektor UKSW ks. prof. Ryszard Czekalski podczas prezentacji zbiorowej publikacji „Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej”, wydanej właśnie nakładem Wydawnictwa UKSW.

Spotkanie w formule online odbyło się w Centrum Medialnym Katolickiej Agencji Informacyjnej. Prezentację prowadził red. Marcin Przeciszewski, prezes KAI, który podkreślił, że publikacja UKSW jest bardzo istotnym wkładem w przygotowania do beatyfikacji prymasa Stefana Wyszyńskiego i matki Róży Czackiej, zaplanowanej 12 września w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

Dr hab. Grzegorz Łęcicki, medioznawca z UKSW zaznaczył, że licząca 700 stron publikacja pod redakcją ks. prof. dr. hab. Ryszarda Czekalskiego, rektora UKSW, ma charakter wielowymiarowy, ale nie wyczerpuje wszystkich faktów z życia i nauczania Prymasa Tysiąclecia.

Tom składa się z 35 artykułów, a ich autorami są przede wszystkim wykładowcy i pracownicy naukowi UKSW, reprezentujący różne dyscypliny naukowe. Do współpracy zaproszono także wykładowców innych uczelni oraz wspołpracowników bohatera publikacji z Instytutu Prymasowskiego Stefana Kardynała Wyszyńskiego.

– Publikacja pokazuje Prymasa po 40 latach od jego śmierci. To już duża perspektywa. Teraz wyraźniej widać wielkość tej postaci zarówno w dziejach Kościoła i państwa, jak i w wielu innych wymiarach. Śledzimy na nowo biografię Księdza Prymasa – dla młodego pokolenia to jest już nowość. Kolejne pokolenie wychowanie w III Rzeczypospolitej, które Prymasa nie pamięta tak jak ja go pamiętam – wskazał prelegent.

Jak dodał, publikacja pokazuje znaczące miejsce Prymasa Wyszyńskiego nie tylko w życiu Kościoła i państwa, ale też jego inspirującą rolę w życiu każdego Polaka. Świadczy o tym m.in. prymasowski program Społecznej Krucjaty Miłości, ogłoszony w 1967 r. jako zapowiedź odnowy życia codziennego Polaków. – W dzisiejszych czasach ten program wydaje się niezwykle aktualny – dodał dr hab. Łęcicki.

– Zamysł był taki, aby napisać o Prymasie Tysiąclecia coś, co do tej pory nie ujrzało jeszcze w pełni światła dziennego, a wiele aspektów jego biografii zostało w publikacji pogłębionych – wskazał z kolei rektor UKSW ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski.

Wyraził nadzieję, że publikacja ta posłuży nie tylko naukowcom, ale każdemu czytelnikowi, który po nią sięgnie, w dokładniejszym poznaniu osoby kard. Wyszyńskiego – „człowieka niezwykłego, wspaniałego pod niemalże każdym względem”. – Prymas Tysiąclecia – taki nosi przydomek. Raz na tysiąc lat trafia się ktoś, kto jest wielki i święty. Prymas pełnił w Kościele wiele funkcji i to w czasie skomplikowanym, ale nie przez to okazał się świętym i wielkim, tylko przez swoje człowieczeństwo – dodał rektor UKSW.

Ks. prof. Czekalski przypomniał, że w toku długo trwającego procesu beatyfikacyjnego udowodniona została heroiczność cnót Prymasa Wyszyńskiego. – Nie ma najmniejszych wątpliwości, że kard. Wyszyński był heroiczny, jeśli chodzi o jego wiarę, nadzieję i miłość oraz wszystkie pozostałe cnoty – dodał.

Wskazał jednak na cnotę roztropności jako tę, którą spośród innych u Prymasa Wyszyńskiego można wyróżnić. – To niesamowite, jak potrafił się odnaleźć w bardzo skomplikowanej rzeczywistości politycznej, społecznej i kościelnej. Ta niesamowita mądrość i roztropność, pierwsza z cnót kardynalnych, była kluczowa na tamten czas, ale i na każdy czas. Kiedy trzeba było tupnąć nogą, czynił to i miał rację, ale kiedy trzeba było się wycofać i przełknąć gorzką pigułkę – też potrafił to zrobić. To była jego szczególna umiejętność, której i my powinniśmy się dziś uczyć w różnych przestrzeniach od Prymasa Tysiąclecia – powiedział ks. prof. Czekalski.

„Choć minęło 40 lat od jego śmierci, to jest on nadal postacią aktualną i szczególną, zwłaszcza dla naszego uniwersytety. Mam nadzieję, że wszystkie aspekty związane ze świętością Prymasa znajdą swoje odzwierciedlenie w kształtowaniu młodego pokolenia” – podkreślił rektor UKSW.

Związana z UKSW dr Ewa Czaczkowska, historyk i publicystka, poinformowała, że dzięki zaproszeniu do współpracy nad tomem wybitnych znawców życia i nauczania Prymasa Tysiąclecia, czytelnicy mogą poznać Sługę Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego z wielu perspektyw: historycznej, teologicznej, socjologicznej, pedagogicznej oraz medioznawczej.

Fot. Hubert Szczypek (KAI)

Książka „Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej” jest zatem dziełem interdyscyplinarnym, czyli skupiającym w sobie pracę powstałą w wielu różnych dyscyplinach naukowych.

Publikację, której pomysł powstania zrodził się na Wydziale Teologicznym UKSW, nazwała „opus magnum”, wielką syntezą tego, co już wiadomo o Prymasie Tysiąclecia, ale też opracowaniem zawierającym nowe refleksje o życiu, nauczaniu i posłudze duszpasterskiej patrona uczelni oraz wskazującym, które kierunki badań wymagają pogłębienia.

To, co nowe – wskazała dr Czaczkowska – dotyczyć może m.in. opracowania na temat filmowych wizerunków Prymasa Tysiąclecia (autorem artykułu jest dr hab. Grzegorz Łęcicki), jego relacji ze Stolicą Apostolską i papieżami oraz zaznaczenia, że motywem wspólnej linii duchowej w tych kontaktach była maryjność i kult Matki Bożej Częstochowskiej (Piotr Samerek), czy wielkiego zaangażowania kard. Wyszyńskiego w pomoc katolikom na Wschodzie (Andrzej Grajewski).

Bez wątpienia natomiast publikacja „Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej” to największe opracowanie naukowe dotyczące kard. Wyszyńskiego, jakie ukazało się do tej pory w Polsce, i podsumowanie stanu badań o Prymasie na rok 2021 – podkreśliła Ewa Czaczkowska.

Prelegenci odpowiedzieli też podczas spotkania na pytanie o to, jakiej dziedziny życia patronem mógłby zostać kard. Stefan Wyszyński po wrześniowej beatyfikacji. Zdaniem ks. prof. Czekalskiego, Prymas Tysiąclecia był przede wszystkim człowiekiem, który łączył. – Potrafił łączyć różne grupy zawodowe i się z nimi spotykać. Potrafił łączyć ludzi o różnych poglądach, także politycznych. Potrafił zjednywać cały Episkopat Polski i stać mężnie na jego czele – uzasadnił swoją propozycję rektor UKSW.

Z kolei dr Ewa Czaczkowska uznała, że kard. Wyszyński mógłby zostać „patronem wszystkim szefów”. – Pokazuje bowiem, że mimo pełnienia wielkich, najwyższych funkcji, obojętnie czy w Kościele czy w państwie lub samorządzie, można być świętym. Można w sposób heroiczny praktykować cnoty chrześcijańskie, co nie jest łatwe i co wszyscy szefowie wiedzą: być jednocześnie pełnym miłosierdzia i odwagi, ale i miłości, wiary i nadziei. Dla mnie zatem Prymas mógłby być patronem wszystkich tych, którzy pełnią ważne, odpowiedzialne funkcje – dodała.

Publikacja „Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej”, wydana właśnie nakładem Wydawnictwa UKSW, to część przygotowań uczelni do zbliżającej się beatyfikacji jej Patrona.

W ramach przygotowań na UKSW zaplanowano także sześć wykładów otwartych o prymasie Wyszyńskim, m.in. autorstwa prof. Jana Żaryna o prymasie pokonującym komunizm i ks. prof. Józefa Łupińskiego o mniej znanym obliczu Prymasa, czyli harcerzu i kapelanie Powstania Warszawskiego. Część z nich już się odbyła, kolejne odczyty – już w nowym roku akademickim, czyli po beatyfikacji.

Już teraz można natomiast posłuchać w Radiu UKSW rozmów o Prymasie Tysiąclecia z naukowcami uniwersytetu w cyklu pt. „Czas to miłość”. Jesienią zaś planowane są m.in. konferencje naukowe poświęcone osobie Prymasa.

Samorząd studencki UKSW zorganizował ponadto m.in. konkurs plastyczny dla szkół noszących imię Prymasa Tysiąclecia z terenu Mazowsza. Społeczność akademicka UKSW podziękuje natomiast po beatyfikacji za wyniesienie na ołtarze swojego Patrona podczas uroczystej Eucharystii.

Na 8 listopada zaplanowano uroczysty koncert „Wierny w służbie Niepodległej – Stefan Kardynał Wyszyński”, na który złoży się prawykonanie oratorium ku czci Prymasa Tysiąclecia, skomponowanego przez Tadeusza Melona, skrzypka i kompozytora.