Władze Chin próbują utworzyć Kościół państwowy

Wiele wątpliwości i krytyki ze strony chińskich środowisk katolickich nieuznawanych przez rząd, wywołało tzw. szkolenie „patriotyczne” w Pekinie dla księży z diecezji Mindong z prowincji Fujian w południowo-wschodnich Chinach. Objęło ono duchownych, którzy jeszcze do niedawna w większości działali w podziemiu, obecnie zaś przystąpili do Patriotycznego Stowarzyszenia Katolików Chińskich (PSKCh).

Podobnie postąpiło wielu księży „podziemnych”, kilkudziesięciu jednak zgodziło się zostać członkami Stowarzyszenia. I to dla nich przeprowadzono specjalne szkolenie w dniach 21-27 lipca w Pekinie. Prowadzili je pracownicy Centralnego Instytutu Socjalizmu i Frontu Zjednoczonego (fasadowej organizacji, skupiającej 8 partii politycznych, łącznie z komunistyczną, oraz Ogólnochińską Federację Przemysłu i Handlu). Chodziło o wprowadzenie księży w podstawy socjalizmu i zasady tzw. „sinizacji” Kościoła, polegającej m.in. na tym, że najpierw należy stawiać ojczyznę, a dopiero potem wiarę oraz rozwijającej ideę „Kościoła niezależnego, autonomicznego i demokratycznego”.

Z materiałów, ujawnionych po „kursach formacyjnych”, wynika, że były one w najwyższym stopniu upolitycznione, a tylko raz przywołano podczas nich Ewangelię. O Jezusie nie wspomniano w ogóle. Zdaniem wielu znawców zagadnienia, władze chińskie – partia i Front – dążą do przekształcenia oficjalnego Kościoła katolickiego, skupionego w PSKCh, w Kościół państwowy, duchowieństwo zaś w „funkcjonariuszy”. Podobne tendencje występowały wprawdzie niegdyś we Francji, we Włoszech czy w Austrii, ale było to co najmniej dwieście lat temu, dzisiejsze Chiny natomiast usiłują być państwem nowoczesnym i kroczyć w „awangardzie postępu”.

Udostępniony oficjalny tekst przebiegu szkolenia zachowuje styl sprawozdań partyjnych, wymieniając nazwiska i tytuły osób, które je otworzyły i głosiły wykłady; zachęcano uczestników do przedstawiania swych stanowisk i misji, do uświadamiania sobie ważności „tej cennej możliwości formacji”, do poznawania i aktywnego udziału w niej, poprawiając w ten sposób także swe cechy osobiste. Kierując się „podstawowymi wartościami socjalizmu” księża winni rozwijać i pogłębiać miłość do ojczyzny i religii, krocząc nadal drogą sinizacji religii, szlakiem, który jest zgodny ze społeczeństwem socjalistycznym. I wreszcie winni brać czynny udział w rozwijaniu Kościoła niezależnego, autonomicznego i demokratycznego.

W szkoleniu uczestniczyło 33 kapłanów z różnych parafii diecezji Mindong i 20 funkcjonariuszy ds. religii z Ningde. Wykładowcami byli naukowcy z Uniwersytetu Pekińskiego, Uniwersytetu Obrony Narodowej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej i Centralnego Instytutu Socjalizmu. „Wygłosili oni znakomite referaty nt. socjalizmu z cechami chińskimi w nowej erze Xi Jinpinga, nt. tradycji i kultury chińskiej, sinizacji religii, obecnej sytuacji w kraju i za granicą, działalności Kościoła katolickiego, polityki i doktryny religijnej oraz historii i kultury religii” – głosi komunikat pod „kursach formacyjnych”.

Ich uczestnicy mieli też okazję odwiedzić Akademię Teologii i Filozofii Kościoła katolickiego w Chinach, siedziby PSKCh i konferencji biskupiej, „przyjęci tam gościnnie” przez jej przewodniczącego bp. Ma Yinglina i jego zastępcę, a zarazem sekretarza generalnego bp. Guo Jincai. Wykłady „łączyły teorię z praktyką, przynosząc wyniki bardzo pozytywne” – podkreślono w sprawozdaniu.

Na zakończenie biskup Mindongu, wiceprzewodniczący episkopatu i dyrektor PSKCh prowincji Fujian – Zhan Silu wyraził „szczerą nadzieję”, że księża zawiozą do swych parafii „owoce tych szkoleń, dzieląc się nimi z wiernymi i rozsiewając je, aby parafie mogły rozwijać się w sposób zdrowy i ciągły”.