Rzecznik KEP podsumował spotkanie przewodniczących Episkopatów Polski i Niemiec

Podsumowanie spotkania przewodniczących Episkopatów Polski i Niemiec, zbliżający się 22. Dzień Modlitwy i Pomocy Materialnej Kościołowi na Wschodzie – były głównymi tematami spotkania rzecznika Konferencji Episkopatu Polski ks. Leszka Gęsiaka SJ z dziennikarzami, które odbyło się 2 grudnia w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski.

Ks. Leszek Gęsiak SJ podsumował spotkanie przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego z przewodniczącym Konferencji Episkopatu Niemiec bp. Georgiem Bätzingiem, które odbyło się 30 listopada w Poznaniu. Jego tematem były niepokoje na granicy polsko-białoruskiej, wyzwania stojące przed Kościołem w Polsce i w Niemczech oraz Synod biskupów o synodalności.

Spotkanie przewodniczących obu Konferencji Episkopatów obejmowało dyskusję w większym gronie, w którym udział wzięli również wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Marek Jędraszewski, metropolita katowicki abp Wiktor Skworc oraz biskup pomocniczy poznański Szymon Stułkowski. Przewodniczący Episkopatów odbyli również rozmowę w cztery oczy.

W związku z konfliktem na granicy polsko-białoruskiej abp Gądecki i bp Bätzing krytycznie odnieśli się do tego, w jaki sposób władze białoruskie potraktowały uchodźców, których reżim prezydenta Łukaszenki celowo sprowadził na pogranicze, aby w ten sposób zdestabilizować zarówno Polskę, jak i Unię Europejską.

W kwestii wyzwań stojących przed Kościołem, zarówno w Polsce jak i w Niemczech, podkreślono spadek zaufania wiernych wobec przedstawicieli Kościoła hierarchicznego z powodu przypadków wykorzystywania seksualnego nieletnich oraz ich tuszowania w ostatnich dziesięcioleciach. Przewodniczący obu Episkopatów przyznali, że tylko poprzez nieustanne wyjaśnianie i odnowę życia religijnego można zwrócić ofiarom godność oraz odzyskać utracone zaufanie.

Bp Bätzing wyjaśnił polskim rozmówcom założenia tzw. Drogi Synodalnej, którą niemieccy biskupi obrali wspólnie z Centralnym Komitetem Katolików Niemieckich. Abp Gądecki wyraził ze swojej strony powszechne w Polsce obawy dotyczące niemieckiego procesu synodalnego w formowaniu struktur kościelnych i interpretacji nauczania. Z kolei bp Bätzing wyjaśnił, że Droga Synodalna stara się odpowiedzieć na nowe wyzwania. Rozumiejąc obawy, jakie pojawiają się gdzie indziej, podkreślił jednak, że Kościół w Niemczech jest częścią Kościoła powszechnego, żyje i rozwija się zgodnie z jego zasadami.

Ks. Leszek Gęsiak poinformował, że na spotkaniu pojawił się pomysł inicjatywy poświęconej zażegnaniu niepokojów związanych nie tylko z kryzysem na granicy polsko-białoruskiej, ale też na Ukrainie. Ma temu służyć wspólna modlitwa o pokój w całej Europie.

– To, co Kościół może zrobić i co powinien zabiegać to właśnie zapewnienie duchowego wsparcia w tych wszystkich trudnych sprawach. A wiemy, że bezpieczeństwo i pokój na naszym kontynencie są w wielu miejscach zagrożone. Zatem nasza modlitwa będzie na pewno ważna i obaj przewodniczący zwracali na to uwagę
– poinformował rzecznik Episkopatu Polski.

Na czwartkowym spotkaniu z dziennikarzami obecny był także ks. Leszek Kryża TChr, dyrektor Zespołu Pomocy Kościołowi na Wschodzie. Najbliższa, druga niedziela Adwentu w Kościele katolickim w Polsce (w tym roku 5 grudnia) od 2000 r. jest Dniem Modlitwy i Pomocy Materialnej Kościołowi na Wschodzie.

Inicjatywa ta polega na duchowym i materialnym wspieraniu katolików na terenie dawnego ZSRR, przede wszystkim tuż za naszą wschodnią granicą, czyli na Białorusi i Ukrainie, gdzie żyją największe skupiska katolików, w większości pochodzenia polskiego, ale także w Rosji, na Kaukazie i w Azji Środkowej. Całość działań w tym zakresie koordynuje właśnie powołany 30 grudnia 1989 przez kard. Józefa Glempa Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie.

Przez cały ten Dzień w kościołach katolickich w całym kraju sprawowane są Msze św. w intencji wspólnot Kościoła katolickiego za wschodnią granicą, a pieniądze zebrane do puszek przeznacza się na materialne wsparcie tamtejszego Kościoła. Obejmuje ona m.in. pomoc przy odbudowie i remontach istniejących już, ale na ogół bardzo zniszczonych świątyń i przy budowie nowych, zakup i wysyłanie sprzętu liturgicznego.

Po całych dziesięcioleciach prowadzonej przez komunistów bezwzględnej walki z wszelkimi przejawami życia religijnego, a także – w wypadku zachodnich regionów ówczesnego ZSRR – z polskością, duchowe potrzeby tamtejszych wiernych są i długo jeszcze będą ogromne.

Ks. Kryża wskazuje przy tym, że od paru profil pomocy ulega zmianie: mniej jest już projektów wspierających remonty czy budowy, a o wiele mocniej akcentuje się pomoc człowiekowi i jego formacja.

Z jednej strony chodzi o pomoc o charakterze charytatywnym, a więc pomoc prowadzoną ponad podziałami wyznaniowymi i narodowościowymi i docieranie do tych, do najbardziej zaniedbanych, opuszczonych potrzebujących. Księża, siostry zakonne i świeccy z Polski opiekują się nad bezdomnymi w domach, pustostanach i na dworcach, gotują im posiłki, odwiedzają w przytułkach i szpitalach itd., itd.

Kościół stara się też dbać o formację duchową parafian poprzez wspieranie organizacji spotkań, rekolekcji czy warsztatów, ale też ułatwiając codzienne funkcjonowanie wspólnot parafialnych.

Bardzo ważnym aspektem działalności Zespołu jest wspieranie różnego typu domów opieki, prowadzonych przez zakony męskie czy siostry zakonne: dla dzieci, starców, dla samotnych matek a także świetlic oraz organizowanie letniego wypoczynku dla dzieci z ubogich czy dysfunkcyjnych rodzin.

Ks. Kryża zaznaczył, że pomimo, iż ubiegłoroczna zbiórka została przeprowadzona w warunkach pandemii, a więc mniejszej frekwencji w kościołach, to jednak udało się zgromadzić około 2,2 mln zł. Umożliwiło to Zespołowi realizację około 300 projektów pomocowych, m.in. na renowację kościołów i sal katechetycznych, wakacyjny wypoczynek dla dzieci i młodzieży, wsparcie domów seniora i domów samotnej matki, na stołówki i kuchnie prowadzone przez siostry i braci zakonnych dla dzieci, starszych i ubogich oraz osób bezdomnych.

Przykładem konkretnego projektu pomocowego jest Stacja Pomocy Charytatywnej „Dobre serce” uruchomiona niedawno w Żytomierzu. Gromadzi ona na potrzeby ubogich osób chorych i starszych niezbędne do codziennego funkcjonowania m.in. kule, wózki inwalidzkie i specjalistyczne łóżka.

Innym organizowanym od 2017 r. projektem jest Wolontariat Syberyjski. Każdego roku przygotowywani są na specjalnym kursie ludzie świeccy zdolni do tego, aby ofiarować swój czas i pojechać na stepy Kazachstanu, Syberię czy Ukrainę i razem z miejscową wspólnotą parafialną pracować, dzielić swoimi doświadczeniami, organizować wakacje dla dzieci itd. W tym roku kurs przygotowawczy ukończyło kolejnych 14 osób. Wyjechały one do Rumunii, Bułgarii i Kazachstanu.

Wspólnie z dolnośląskim oddziałem Wspólnoty Polskiej Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie organizuje też akcję „Podaruj znicz na Kresy”. W tym roku inicjatywa umożliwiła zapalenie na kresowych mogiłach ponad 10 tys. zniczy. Była to fantastyczna lekcja historii dla tych, którzy w Polsce te znicze zbierali: szkół czy różnych instytucji. Przy każdym grobie trzeba było się zatrzymać, przeczytać, kto w nim spoczywa, uporządkować go i pomodlić się – powiedział ks. Kryża.

Obecnie w Kościele za naszą wschodnią granicą pracuje 198 kapłanów diecezjalnych, 387 kapłanów zakonnych, 320 sióstr i 40 braci zakonnych z Polski oraz wolontariusze świeccy.