W Lourdes debatowano o przyszłości życia zakonnego

Odważne spojrzenie w twarz aktualnej rzeczywistości może być siłą napędową do transformacji życia zakonnego. Mówiono o tym na dorocznym zgromadzeniu ogólnym Konferencji Zakonników i Zakonnic Francji, które odbyło się w Lourdes. W czasie spotkania podjęto m.in. temat wymierania szczególnie małych zgromadzeń oraz drastycznego podniesienia się średniej wieku osób konsekrowanych.

Otwierając obrady, siostra Véronique Margron, która kieruje Konferencją Zakonników i Zakonnic Francji, przypomniała, że odważne zmierzenie się z rzeczywistością pomogło już wcześniej zreformować systemowe przyczyny wykorzystywania, stając się ważnym krokiem na drodze walki z nadużyciami sumienia oraz agresją seksualną. Teraz, jak podkreśliła, z równie wielką determinacją należy zająć się przyszłością zgromadzeń zakonnych, poczynając od tych najmniejszych, które nie są już w stanie pełnić swego charyzmatu. Francuska zakonnica podkreśliła, iż wejście na drogę transformacji oznacza zgodę na śmierć rzeczy, jakie słusznie przez cała lata uważano za dobre. Niestety, w obecnej sytuacji powołaniowej należy szukać nowych dróg i mieć odwagę podjęcia oryginalnych inicjatyw.

Na spotkaniu mówiono m.in. o łączeniu instytutów i przekazaniu ich charyzmatów w ręce świeckich. Jedna z zakonnic w liczbach oddała dotykający jej zgromadzenie kryzys. Sześć lat temu było w nim jeszcze 113 sióstr, a średnia wieku wynosiła 82 lata. Dziś są 74 zakonnice, sześciu narodowości, rozsiane w pięciu krajach, a ich średnia wieku wynosi 88 lat. Niektóre zgromadzenia dzieliły się doświadczeniem wprowadzenia wspólnego zarządzania ze świeckimi, co pozwala na przekazanie ich charyzmatu przyszłym pokoleniom i dostosowanie go do współczesnych czasów. Trzeba też odwagi w powierzaniu odpowiedzialności, także finansowej, siostrom z Afryki czy Azji, gdzie życie zakonne wciąż przeżywa swoją wiosnę.

Diagnozując postępujący spadek powołań do życia zakonnego, jako jedną z przyczyn wskazano skandale związane z nadużyciami w Kościele. W tym kontekście uczestniczący w spotkaniu przewodniczący Konferencji Zakonników z Irlandii podkreślił, że obecny czas próby może prowadzić do większej odwagi.

W Lourdes zaprezentowano też dane mówiące o obecnym stanie życia zakonnego we Francji. Średnia wieku w instytutach męskich wynosi 69 lat, a mniszek 79 lat (dane na 2021 r.). W ciągu minionych dwóch dekad liczba sióstr kontemplacyjnych spadła o prawie połowę, jest ich niespełna 3 tys.  Kryzys powołań widać jeszcze mocniej w statystykach dotyczących sióstr czynnie zaangażowanych w apostolstwo. Ich liczba spadła z prawie 49 tys. do ponad 15 tys. Spośród 486 instytutów należących do Konferencji Zakonników i Zakonnic Francji aż 150 ma mniej niż 50 członków.