Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny – święto patronalne katedry i archidiecezji gnieźnieńskiej

W obchodzone 15 sierpnia święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zapraszamy do katedry gnieźnieńskiej na uroczystości odpustowe, którym przewodniczyć będzie Prymas Polski abp Wojciech Polak. Suma odpustowa w intencji parafian, dobroczyńców i miłośników bazyliki celebrowana będzie o godzinie 12.00.

Tego dnia – jak informuje proboszcz katedry ks. kan. Przemysław Kwiatkowski – otwarta będzie dla wszystkich katedralna kaplica Gembickiego z wizerunkiem Matki Bożej, gdzie będzie można zatrzymać się na osobistą modlitwę, a także złożyć prośby i podziękowania. Na wszystkich Mszach św. błogosławione będą kwiaty i zioła, a po Mszy św. odpustowej będzie można zabrać bukiecik przygotowany przez młodzież z KSM, składając ofiarę na wsparcie organizacji działającej w parafii katedralnej. Ponadto wieczorem o godzinie 19.30 przy figurze Matki Bożej w ogrodzie za plebanią odśpiewana zostanie Litania do Najświętszej Maryi Panny oraz Apel Jasnogórski w intencjach i prośbach pozostawionych przez wiernych w katedralnej kaplicy.

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest jednym z najważniejszych i zarazem najstarszych świąt maryjnych. Obchodzone było już w V wieku dla upamiętnienia wzięcia do nieba z duszą i ciałem Matki Bożej. W Polsce kult Wniebowziętej rozwijał się wraz z szerzeniem się chrześcijaństwa i od początku był bardzo żywy. Świadczy o tym choćby fakt, że Matka Boża Wniebowzięta została patronką utworzonej w 999 i ogłoszonej w 1000 roku metropolii gnieźnieńskiej, która obejmowała swoim zasięgiem archidiecezję gnieźnieńską, diecezję krakowską, wrocławską i kołobrzeską, a od ok. 1075 roku także diecezję poznańską, a więc teren całej ówczesnej Polski. Można więc powiedzieć, że Matka Boża Wniebowzięta była patronką rodzącego się Królestwa Polskiego. Tytuł Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny nosi także gnieźnieński kościół ojców franciszkanów, który zbudowano ok. 1290 roku z fundacji księcia Bolesława Pobożnego i jego żony bł. Jolenty. Od samego początku kult Matki Bożej był w tym miejscu niezwykle żywy i pozostał taki mimo wielu dziejowych zawieruch.

Tytuł Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny nosi w archidiecezji gnieźnieńskiej jeszcze siedem innych świątyń. Do najstarszych należą: bazylika w Trzemesznie, której dzieje sięgają X wieku i wiążą się z przybyciem do grodu benedyktynów oraz wrzesińska fara, której obok Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny patronuje św. Stanisław – biskup i męczennik. Równie bogatą historią może się poszczycić parafia w niewielkim Słomowie w dekanacie rogozińskim, gdzie pierwszą świątynię wybudowano i uposażono pod koniec XIV stulecia. Wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny noszą także kościoły w Budzisławiu Kościelnym, Niemczynie, Łopiennie i Wągrowcu, gdzie swego czasu rezydowali cystersi, a teraz posługują ojcowie paulini. Ponadto sanktuarium w Dąbrówce Kościelnej szczyci się wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej.

W polskiej tradycji święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zwane jest także świętem Matki Bożej Zielnej. W kościołach święcone są bukiety i wieńce ziół, kwiatów i owoców. W przeszłości, zwłaszcza na terenach wiejskich, były one naprawdę okazałe. Zioła i kwiaty z bukietów miały także wiele zastosowań, dziś już zapomnianych. Jak pisał wybitny polski etnograf i folklorysta Zygmunt Gloger, wkładano je umierającym do pościeli, by krócej cierpieli i zmarłym pod głowę, by spoczywali w pokoju. Makówki umieszczano w kołyskach niemowląt, by po nocach nie płakały. Wreszcie starty susz z wianka lub bukietu dosypywano do ziarna siewnego, by sobie plon obfity zapewnić. Barwność tego święta trafiła także do twórczości poetów. O święceniu ziół w uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej pisali m.in. Kazimiera Iłłakowiczówna i Wacław Rolicz-Lieder, u którego czytamy: „Kwiaty z pól okolicznych uszczknięte i zioła, Przenajmilsze ofiary pracowitej wioski, Przyniosły swe zapachy do wnętrza kościoła, Przyniosły przed oblicze dobre Matki Boskiej (…) Rozśpiewały się usty, organ wciąż przewodzi, Ten w piersi się uderza, ten znak krzyża czyni: Obraniaj nas od wojny, ognia i powodzi. O ziół Królowo można, naszych pól rządczyni.”