Wręczono Nagrody Totus Tuus 2023 – „katolickie Noble” przyznawane z okazji Dnia Papieskiego

Na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się gala wręczenia nagród TOTUS TUUS 2023. Tzw. „katolickie Noble” przyznawane są osobom i instytucjom, które inspirując się nauczaniem Jana Pawła II przyczyniają się do budowania cywilizacji miłości. W tym roku narodzeni zostali: ks. prof. Jerzy Szymik, dr Paweł Grabowski, prof. Paweł Łukaszewski, ks. prof. Jarosław Merecki SDS i miesięcznik „W drodze”.

Statuetki w kształcie anioła wzbijającego się do lotu przyznawane są co roku w sobotę poprzedzającą obchody Dnia Papieskiego. W tym roku dzień ten świętowany jest pod hasłem „Jan Paweł II. Cywilizacja życia”.

Organizatorem Gali Nagród TOTUS TUUS i Dnia Papieskiego jest powołana przez Episkopat Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Organizacja ta od ponad dwudziestu lat wspiera zdolną i niezamożną młodzież w wyrównywaniu szans edukacyjnych.

Totusy przyznawane są w czterech kategoriach: Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej, Promocja godności człowieka, Propagowanie nauczania świętego Jana Pawła II oraz TOTUS TUUS medialny im. bp. Jana Chrapka. W tym roku, podobnie jak w ubiegłym, przyznana została Specjalna Nagroda TOTUS TUUS.

W kategorii „Propagowanie nauczania Świętego Jana Pawła II” jednym z nominowanych był Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.

W kategorii „Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej” Nagroda TOTUS TUUS przyznana została prof. Pawłowi Łukaszewskiemu – kompozytorowi, dyrygentowi i pedagogowi. Ukończył Akademię Muzyczną im Fryderyka Chopina w Warszawie uzyskując dyplomy z zakresu wiolonczeli i kompozycji. Jest prorektorem tej uczelni. Uhonorowany wieloma nagrodami i wyróżnieniami, m.in. 10-krotnie otrzymał nagrodę fonograficzną Fryderyk.

Utwory Pawła Łukaszewskiego były wykonywane na ponad 100 festiwalach w kraju i za granicą i są zarejestrowane na ponad 150 płytach CD. Ma wybitne osiągnięcia dyrygenckie i kompozytorskie w obszarze religijnej muzyki współczesnej.

Prof. Paweł Łukaszewski został uhonorowany „za wybitne osiągnięcia dyrygenckie i kompozytorskie w obszarze religijnej muzyki współczesnej, za melos, który poprzez dźwięk, głos i harmonię służy sacrum, pomagając wiernym w spotkaniu z Bogiem”.

„Poprzez komponowanie muzyki sakralnej chciałbym pomóc człowiekowi w kontemplacji zadumie refleksji w modlitwie i rozciągnięciu upływającego czasu” – powiedział prof. Łukaszewski odbierając nagrodę. Dodał, że swoją pracę kompozytorską traktuje jako dar i łaskę od Pana Boga.

W tej kategorii nominowani byli również Marcin Pospieszalski – za wybitne osiągnięcia kompozytorskie i aranżerskie, muzykę filmową i teatralną, jazzową i popularną oraz Krystyna Gucewicz-Przybora – za osiągnięcia publicystyczne, poetyckie i reżyserskie, zaangażowaną działalność charytatywną.

W kategorii „Promocja godności człowieka” nagrodzony został dr Paweł Grabowski – absolwent Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum w Krakowie. Chirurg, specjalista medycyny paliatywnej, bioetyk. Jest założycielem i prezesem Fundacji Hospicjum Proroka Eliasza w Makówce a także hodowcą pszczół, poetą i twórcą ikon. Laureat I Nagrody „Okulary ks. Kaczkowskiego. Nie widzę przeszkód”.

Dr Grabowski został nagrodzony „za miłość i ewangeliczną afirmację życia czynione przez lekarza wobec biednych i ciężko chorych żyjących na wsi, niesione ekumenicznie z pokorą, skromnością i poświęceniem”.

Podczas Gali laureat powiedział, że nie stałby tu dzisiaj, gdyby nie niezwykły zespół współpracowników, którzy z oddaniem wykonują swoją pracę wychodząc poza zakres swoich obowiązków. „Dostaję tę nagrodę w bardzo dziwnych czasach, dlatego, że coraz częściej dostaje się nagrody za normalność – powiedział dr Grabowski. – Bo powiedzcie mi państwo, co jest dziwnego w tym, mimo swoich fakultetów, specjalizacji, doktoratów poda choremu szklankę wody” – zapytał laureat.

W tej kategorii nominowani byli także Lubelskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum Dobrego Samarytanina – za niesienie samarytańskiej pomocy człowiekowi będącemu u kresu życia i towarzyszenie jego rodzinie, czynione ze zrozumieniem, dobrocią i współczuciem oraz Stowarzyszenie Dwie Kreski – za unikatową i wielowymiarową pomoc i towarzyszenie kobietom w ciąży, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, za pomaganie, a nieocenianie, za stawianie w centrum zainteresowania potrzeby kobiety.

Laureatem Nagrody TOTUS TUUS w kategorii „Propagowanie nauczania Świętego Jana Pawła II” został ks. prof. Jarosław Merecki, profesor antropologii filozoficznej w Teologicznym Instytucie Jana Pawła II ds. Nauk o Małżeństwie i Rodzinie przy Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie, tłumacz literatury filozoficznej i teologicznej.

Salwatorianin jest członkiem nadzwyczajny Papieskiej Akademii im. św. Tomasza z Akwinu, autorem wielu publikacji z zakresu etyki i antropologii filozoficznej, m.in. książek Spór o prawo naturalne, Corpo e trascendenza. L’Antropologia filosofica nella teologia del corpo di Giovanni Paolo II. Persona e famiglia. L’eredità di San Giovanni Paolo II nel dibattito attuale.

Kapituła Nagrody ks. Mereckiego „za wieloletnie badania naukowe nad dziedzictwem myśli św. Jana Pawła II, niezliczone wykłady na uczelniach wszystkich kontynentów i publikacje naukowe oraz popularne w wielu językach”.

W liście skierowanym z krakowskiego szpitala do uczestników gali ks. prof. Merecki wskazał na rozgrywający się na Zachodzie spór o małżeństwo i rodzinę, „czy może nawet atak na tę instytucję w naszej, zachodniej kulturze”. – Nagrodę odbieram jako zobowiązanie aby bronić prawdy o mężczyźnie i kobiecie jako stworzonych na obraz Boży – napisał. Powołał się też na słowa s. Łucji z Fatimy, że „ci którzy będą bronić świętości rodziny, spotkają się z różnego typu przeciwnościami”.

W tej kategorii nominowani byli oo. Bernardyni z Kalwarii Zebrzydowskiej za przechowywanie z pietyzmem i troską pamięci o największym z kalwaryjskich pielgrzymów – św. Janie Pawle II oraz przekazywanie kolejnym pokoleniom Jego biskupiego i papieskiego nauczania; Redaktor Marcin Przeciszewski – za zaangażowane, niestrudzone, kompetentne, ciekawe i wielorakie w formie propagowanie nauczania Ojca Świętego Jana Pawła II oraz twórcy portalu jpIIonline.pl – za tworzenie biblioteki cyfrowej jako nowoczesnej formy propagowania działalności i nauczania Papieża-Polaka.

Laureatem Nagrody TOTUS TUUS w kategorii „TOTUS TUUS medialny im. bpa Jana Chrapka” został miesięcznik „W drodze”, wydawany przez Polską Prowincję Dominikanów. W tym roku czasopismo obchodzi 50-lecie swojej działalności. Tematyka pisma dotyczy życia chrześcijańskiego: teologii, duchowości, problemów społecznych, a także kultury.

Pomysłodawcami tytułu była trójka dominikanów: OP, o. Jan Andrzej Kłoczowski OP, o. Konrad Hejmo OP oraz o. Marcin Babraj, który to został pierwszym redaktorem naczelnym miesięcznika. Pismo skupiało wokół siebie grono znaczących autorów, m.in. Romana Brandstaettera, ks. Józefa Tischnera, Annę Kamieńską, Andrzeja Kijowskiego. Pomimo ingerencji cenzury ukazywały się w nim utwory autorów „niepokornych”, w tym Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

Kapituła uhonorowała czasopismo „za budowanie wiary rozumnej, kształtowanie społeczeństwa myślącego, krytycznego wobec rzeczywistości, jednocześnie wrażliwego na drugiego człowieka i jego często skomplikowaną sytuację”.

Redaktor naczelny „W drodze” o. Roman Bielecki OP podkreślał, że jest to także nagroda dla czytelników miesięcznika, tych, którzy odnajdują się w tym sposobie mówienia o Kościele, o Bogu, a więc mówienia o tym w sposób ludzki. Wskazał, że „W drodze” w dalszym ciągu będzie starało się tworzyć przestrzeń spotkania, także dla ludzi wierzących, poszukujących, niewierzących oraz takiego środowiska, które poszukując prawdy nie boi się konfrontować z rzeczywistością i stawiać także trudne pytania.

W tej kategorii nominowani byli również Twórcy filmu „Johnny” – za opowieść o Kościele bliskim, empatycznym i odważnym, dziś czasem pomijanym w wirze ostrych polemik oraz Media Jasnogórskie za zapewnienie bliskości duchowej z Sanktuarium poprzez transmisje z jasnogórskiego Szczytu oraz prezentowanie Kościoła i Narodu polskiego żyjącego w Ojczyźnie i poza granicami kraju.

Laureatem Nagrody Specjalnej TOTUS TUUS w 2023 roku został ks. prof. Jerzy Szymik – teolog, poeta i publicysta. Jest kapłanem archidiecezji katowickiej, profesorem nauk teologicznych. Specjalizuje się w chrystologii, metodologii teologii, teologii kultury, teologii J. Ratzingera/Benedykta XVI. 1986-2008 związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, od 2005 z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W latach 2004-2014 był członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Autor 70 książek naukowych, poetyckich i eseistycznych. W kwietniu tego roku ks. Jerzy Szymik obchodził 70 urodziny.

Kapituła doceniła jego „budzącą zachwyt służbę prawdzie o Bogu i człowieku, oraz urzekające piękno i moc słowa wierzącego Poety, który przekonuje współczesną kulturę, iż najpiękniejsze, co mogło przydarzyć się tej ziemi, to chrześcijaństwo”.

Odbierając nagrodę ks. prof. Szymik powiedział, że w pełni podtrzymuje słowa zawarte w uzasadnieniu kapituły a pochodzące z jednego z jego wierszy, to znaczy: „najpiękniejsze, co mogło przydarzyć się tej ziemi, to chrześcijaństwo”.

Na zakończenie uroczystości kard. Kazimierz Nycz nawiązał do hasła tegorocznego Dnia Papieskiego – „Jan Paweł II. Cywilizacja życia” – i wskazał na jego aktualność. – Papież wiedział, do czego może prowadzić postęp, zwłaszcza w medycynie i biotechnologii: daje ogromne możliwości w leczeniu człowieka a nawet w przedłużaniu jego życia, ale jak każdy postęp jest on ambiwalentny i może być niebezpieczny – powiedział metropolita warszawski.

W tym kontekście nawiązał też do zorganizowanej wczoraj w Domu Arcybiskupów Warszawskich konferencji „Transhumanizm: człowiek współczesny czy człowiek wyobrażony”. Konferencja ta jasno dowiodła, że Jan Paweł II był nie tyle pesymistą, co po prostu realistą – stwierdził przewodniczący Rady Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia.

***

Gala Wręczenie Nagród TOTUS TUUS jest nieodłącznym elementem obchodów Dnia Papieskiego. Odbywająca się na Zamku Królewskim w Warszawie uroczysta gala poprzedza niedzielne obchody poświęcone pamięci Papieża Polaka.
Statuetki w kształcie anioła wijącego się do lotu przyznawane są co roku w sobotę poprzedzającą obchody Dnia Papieskiego. W tym roku dzień ten świętowany jest pod hasłem „Jan Paweł II. Cywilizacja życia”.

W minionych latach laureatami Nagrody zostali m.in. ks. Jan Twardowski, s. Małgorzata Chmielewska, Katolicka Agencja Informacyjna, Redakcja Programów Katolickich TVP, George Weigel, Sekcja Polska Radia Watykańskiego, dr Helena Pyz, premier Hanna Suchocka, ks. Leszek Kryża SChr.

Organizatorem Gali Nagród TOTUS TUUS i Dnia Papieskiego jest Fundacja „Działo Nowego Tysiąclecia”. Organizacja ta od ponad dwudziestu lat wspiera zdolną i niezamożną młodzież w wyrównywaniu szans edukacyjnych.

Obchodom Dnia Papieskiego towarzyszy coroczna kościelna i publiczna zbiórka środków na stypendia edukacyjne dla młodych, zdolnych niezamożnych osób z małych miejscowości. Nowe stypendia można ufundować wysyłając SMS o treści „STYPENDIA” na nr 74 265, wrzucając datek do puszki kwestarskiej w kościołach lub na ulicach miast. Przez cały rok program stypendialny można wesprzeć wpłacając środki na konto Fundacji: 75 1240 2034 1111 0000 0306 8582. Możliwe jest również wsparcie programu stypendialnego poprzez wpłaty na stronie www.e-zbiorka.pl.

Fundacja zachęca też do założenia własnej e-puszki i internetowego kwestowania na program stypendialny dla zdolnej i niezamożnej młodzieży.

W Dzień Papieski stypendyści odwiedzą kościoły, by dać osobiste świadectwo wiary i wyrazić darczyńcom wdzięczność za dotychczasowe wsparcie. W całej Polsce odbędą się liczne wydarzenia przygotowane przez stypendystów i przyjaciół Fundacji: m.in. kiermasze, biegi, koncerty i miasteczka rodzinne.
Więcej informacji na stronie internetowej www.dzielo.pl.