„Zanussi. Przez przedmioty” – album-esej na 85. urodziny Krzysztofa Zanussiego

17 czerwca przypadają 85. urodziny światowej sławy reżysera Krzysztofa Zanussiego. Z tej okazji Wydawnictwo Ursines wydało książkę „Zanussi. Przez przedmioty”. „To potężny album-esej” – mówi autorka tekstu Barbara Gruszka-Zych. Zdjęcia wykonał Grzegorz Lityński, zaś swoimi komentarzami opatrzył je sam Krzysztof Zanussi.

Uroczyste obchody urodzinowe w Katowicach, połączone z promocją książki, odbędą się w czwartek 27 czerwca o godzinie 17 00 w auli Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach ul. Wita Stwosza 17 a (wejście – róg ulic Wita Stwosza i Szeligiewicza).

Z Krzysztofem Zanussim i Barbarą Gruszką-Zych rozmawiać będzie redaktor naczelny tygodnika „Gość Niedzielny” ks. Adam Pawlaszczyk, a z Grzegorzem Lityńskim – artysta fotograf Józef Wolny. Po po poczęstunku i laudacjach honorowych gości odbędzie się koncert urodzinowy w wykonaniu: Aleksandry Blanik (sopran), Ewy Biegas (mezzosopran), Klaudyny Nitkiewicz (mezzosopran), ks. Pawła Sobierajskiego (baryton), Jakuba Szmidta (bas), Grzegorza Biegasa (fortepian). Zainteresowani będą mogli otrzymać autograf autorów książki „Zanussi. Przez przedmioty”. Spotkanie poprowadzi Mirosław Kańtor.

„Tytuł książki odnosi się do przedmiotów, ale nie zatrzymuje się na nich, wskazując kierunek patrzenia” – zauważa w zamiszczonej w publikacji nocie literaturoznawca Krzysztof Korotkich.

„«Przedmioty wiedzą o nas więcej» – pisze Barbara Gruszka-Zych. I poprzez przedmioty wprowadza nas w świat Krzysztofa Zanussiego i Elżbiety Grocholskiej-Zanussi: ich domów, ich życia wewnętrznego” – podkreśla krytyk i filmoznawca Łukasz Maciejewski.

„Ta książka jest kolejnym krokiem na drodze prowadzącej do rozwikłania tajemnic Krzysztofa Zanussiego. Wybitny reżyser widzi w przedmiotach ich dusze, zatem przyjrzenie się mu z perspektywy dusz przedmiotów jest niezwykle cenne” – wskazuje poeta i historyk literatury Janusz Nowak.

„Co mówią o nas przedmioty, którymi się otaczamy? W przypadku Elżbiety i Krzysztofa Zanussich mówią o umiłowaniu piękna” – podkreśla poeta i dziennikarz Szymon Babuchowski. Dodaje, że w „niezwykłym połączeniu słowa i obrazu powiedzenie, że «przedmioty mają duszę», nabiera nowego znaczenia”.

Krzysztof Zanussi, światowej sławy reżyser, scenarzysta i producent filmowy, którego twórczość można uznać za wizytówkę polskiego kina moralnego niepokoju, urodził się w Warszawie 17 czerwca 1939 roku. Jego żoną jest Elżbieta Grocholska-Zanussi. Uhonorowany setkami nagród. Jako pierwszy polski reżyser otrzymał w 1984 roku Złotego Lwa na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za „Rok spokojnego słońca”. Nadano mu trzynaście doktoratów honoris causa. Jest członkiem PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Od 1992 roku profesor sztuk filmowych. Wykłada między innymi na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dwukrotnie został laureatem Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych za filmy: „Barwy ochronne” (1977) oraz „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową” (2000). W Gdyni otrzymał Platynowe Lwy za całokształt twórczości (2019), a w Warszawie – Orły za osiągnięcia życia (2019). Jego mistrzowskie filmy, które weszły do kanonu dziesiątej muzy, to między innymi: „Struktura kryształu”, „Iluminacja”, „Spirala”, „Constans”, „Imperatyw”, „Rok spokojnego słońca”, „Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest”, „Dotknięcie ręki”, „Persona non grata”, „Eter”. Napisał kilkanaście książek, wśród których najbardziej znane to: „Pora umierać” i „Strategie życia, czyli jak zjeść ciastko i je mieć”.