Zmarł Anthony R. Dolan – katolicki autor przemówień prezydenta Reagana

W wieku 76 lat zmarł 11 marca w Alexandrii w stanie Wirginia Anthony R. Dolan – główny autor przemówień Ronalda Reagana w latach 1981-89. To on w 1981 użył wyrażenia „imperium zła” w odniesieniu do Związku Sowieckiego a w innym przemówieniu, w 1983 sprowadził marksizm i leninizm „na śmietnik popiołów historii” (the ash heap of history). Amerykańskie media, np. Wikipedia i „New York Times” we wspomnieniu z 18 marca zwróciły uwagę nie tylko na jego „antykomunizm”, ale też na jego głęboką wiarę katolicką, przejawiającą się m.in. w codziennym udziale we Mszy świętej.

Śmierć A. Dolana w szpitalu, bez podawania jej przyczyny, ogłosił Fred Ryan – prezes zarządu Prezydenckiej Fundacji i Instytutu Ronalda Reagana. Podkreślił on, iż „zdolność Tony’ego do przekształcania złożonych idei w mocne, zapadające w pamięć przemówienia pomogła określić prezydenturę Reagana i ukształtowała przebieg zimnej wojny”.

Dolan był jednym z najmłodszych laureatów amerykańskiej Nagrody Pulitzera w dziedzinie dziennikarstwa. Jako reporter „The Advocate” w Stamfordzie w stanie Connecticut miał 29 lat, gdy w 1978 nagrodzono go za specjalistyczne dziennikarstwo śledcze, za serię doniesień o korupcji w samorządzie miejskim tego miasta oraz o infiltrowaniu miejscowego wydziału policji przez przestępczość zorganizowaną.

Po ośmiu latach pracy (1981-89) jako autor przemówień R. Reagana został specjalnym doradcą sekretarza obrony Donalda H. Rumsfelda i starszym doradcą sekretarza stanu Colina Powella za prezydentury George’a W. Busha. Był specjalnym asystentem Białego Domu za pierwszej kadencji Donalda J. Trumpan (2017-21), a w styczniu br. zatrudniła go jako specjalnego asystenta prezydencka Rada Polityki Wewnętrznej.

Dolan rozpoczął swoją karierę polityczną jako nastoletni wolontariusz w kampanii prezydenckiej Barry’ego Goldwatera w 1964 roku. Następnie podjął pracę w trzech republikańskich administracjach i przez pewien czas był piosenkarzem i autorem tekstów konserwatywnych pieśni ludowych. „The New York Times” z 18 marca przyznał, że „jego utwór «The New York Times Blues» parodiuje (naszą)  gazetę jako zawierającą «wszystkie wiadomości, nadające się do druku, z wyjątkiem oczywiście tych, które są antykomunistyczne»”.

W Białym Domu był zawziętym obrońcą bezceremonialnej wojny na słowa prezydenta Reagana przeciwko tym, których Dolan postrzegał jako „bezbożnych Sowietów”. Oparł się naciskom doradców prezydenckich, którzy, akceptując „Realpolitik”, chcieli, aby złagodził swoje ataki słowne, m.in. nadzieję, że „marsz wolności i demokracji pozostawi marksizm-leninizm na śmietniku popiołów historii”.

Nadzorował również przemówienie, napisane przez swego asystenta Petera Robinsona, które Reagan wygłosił przy Bramie Brandenburskiej w Berlinie w 1987, rzucając tym samym wyzwanie sowieckiemu przywódcy: „”Panie Gorbaczow, niech pan zburzy ten mur”. Sowiecki dysydent Natan Szczaranski, przebywający wówczas w więzieniu, napisał później, że on i jego koledzy dysydenci byli zachwyceni tymi przemówieniami prezydenta USA. „W końcu przywódca wolnego świata powiedział prawdę, która płonęła w sercu każdego z nas” – napisał w „The Washington Post” w 2000 roku.

Z kolei David Gergen, który był dyrektorem ds. komunikacji w administracji Reagana, napisał w swojej książce „Naoczny świadek władzy”: „Trudno mi to uznać, ale to prawda: historia pokazała, że Tony Dolan miał rację, a ja się myliłem. To określenie «imperium zła» pozwoliło Reaganowi wyrazić i wygarnąć prawdę  totalitaryzmowi”.

Także Vince Haley, dyrektor Rady Polityki Wewnętrznej za prezydentury Trumpa i kilku innych autorów przemówień obecnego prezydenta napisali w artykule wspomnieniowym w Real Clear Politics: „Dolan nadał kształt  moralnym i intelektualnym argumentom Reagana, które przedstawiały ZSRR nie tylko jako konkurenta, ale jako agresywną siłę zła na świecie”.

Anthony Rossi Dolan urodził się 7 lipca 1948 roku w Norwalku w stanie Connecticut jako syn Josepha i Margaret (Kelley) Dolanów. Jego ojciec był kierownikiem sklepu a matka miała zainteresowania polityczne. Przyszły publicysta, który codziennie chodził na Mszę św. i był zajadłym  antykomunistą, być może zawdzięczał taką postawę właśnie swojej matce.

Żegnając swoją zmarłą (23 lutego 2024) siostrę Maiselle Shortley opowiedział historię z czasów, gdy miał 6 lat: „Moja matka uczęszczała na kurs komunizmu, który w kościele Najświętszej Marii Panny prowadził Louis Budenz, były sowiecki agent i redaktor «The Daily Worker», który został katolikiem i profesorem w Fordham. Wzięła sobie do serca jego przemówienia o globalnym zagrożeniu komunizmem i wyznała: «Kiedyś zastanawiałam się, czy wy, dzieci, w ogóle będziecie mieli kraj, w którym będziecie mogli godnie wzrastać?»”.

Po ukończeniu Fairfield College Preparatory School w Connecticut Dolan studiował filozofię i historię na Uniwersytecie Yale, które ukończył z tytułem licencjusza w 1970 roku. Później służył w armii amerykańskiej. W 1970 był zastępcą sekretarza prasowego w  kampanii Jamesa L. Buckleya do Senatu Stanów Zjednoczonych w Nowym Jorku. Był protegowanym jego młodszego brata Williama F. Buckleya Jr., założyciela i redaktora  naczelnego „The National Review”, który w 1980 nakłonił Williama J. Caseya, kierownika kampanii Reagana-Busha, do zatrudnienia Dolana jako autora przemówień.  Anthony dołączył do personelu Białego Domu w marcu 1981 roku, zostając głównym autorem przemówień i asystentem prezydenta.

Oprócz zmarłej w 2024 swojej siostry M. Shortley Tony miał brata Johna Terrence’a Dolana (zmarłego w 1986 roku), znanego jako Terry – założyciela i przewodniczącego Komitetu Działania Krajowego Komitetu Konserwatystów (National Conservative Political Action Committee).

Anthony Dolan oddał hołd Reaganowi długo po zakończeniu jego prezydentury i po jego śmierci w 2004 roku. W 2023 w Muzeum Ofiar Komunizmu w Waszyngtonie z okazji 40. rocznicy przemówienia o „imperium zła”, powiedział: „Wolność zatriumfowała nad tyranią w dużej mierze dzięki prezydentowi Ronaldowi Reaganowi, który podsumował swoją strategię czterema prostymi słowami: «My wygrywamy, oni przegrywają»”.