Zmarł ks. Marian Aleksandrowicz – dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego

2 lutego wieczorem zmarł ks. kan. Marian Aleksandrowicz, długoletni dyrektor gnieźnieńskiego Archiwum Archidiecezjalnego, ceniony historyk i archiwista, autor wielu artykułów i opracowań z zakresu historii Kościoła.

Śp. ks. kan. Marian Aleksandrowicz urodził się 16 października 1935 roku w Inowrocławiu. Jego ojciec był urzędnikiem kolejowym, matka zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci. Gdy miał 4 lata wybuchła wojna. Uczył się w domu. Po wyzwoleniu kontynuował edukację w III klasie Szkoły Podstawowej we Wrześni, gdzie rodzina Aleksandrowiczów zamieszkała jeszcze przed okupacją. Tam również ukończył Liceum Ogólnokształcące.

Po maturze, w 1953 roku, wstąpił do seminarium duchownego w Gnieźnie. Święcenia kapłańskie przyjął sześć lat później, 23 maja 1959 roku w katedrze gnieźnieńskiej z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego. Pierwszą placówką, do której został skierowany, była parafia św. Stanisława w Nakle n. Notecią. Pracował tam tylko rok. Przełożeni dostrzegając jego wielki potencjał naukowy, skierowali go najpierw na studia z zakresu teologii dogmatycznej, a później na studia historyczne na KUL. Miał zająć się historią Kościoła w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem metropolii gnieźnieńskiej i prawodawstwa synodalnego. Po trzech latach studiów, w 1963 roku, obronił pracę licencjacką i magisterską nt. „Początkowe dzieje seminarium gnieźnieńskiego 1602-1718”.

Po powrocie ze studiów, w 1964 roku, rozpoczął pracę jako notariusz w Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. Wykonywał także prace zlecone w Archiwum Archidiecezjalnym. Przez wiele lat współpracował z ówczesnym dyrektorem placówki ks. kan. Władysławem Zientarskim. W czasie remontu i przebudowy archiwum brał czynny udział w porządkowaniu, inwentaryzowaniu, katalogowaniu i konserwowaniu jego bezcennych zbiorów. Mimo wielu zajęć nie zarzucił pracy naukowej, czego owocem był obroniony na KUL doktorat nt. „Archidiakonat gnieźnieński w latach 1706-1721”.

W 1985 roku został mianowany kustoszem Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie. W 1991 roku, po śmierci ks. kan. Władysława Zientarskiego, został dyrektorem placówki. Dzięki jego staraniom przeniesiono bezcenne zbiory z wież katedralnych do nowych, odpowiednio przystosowanych i zabezpieczonych pomieszczeń.

Równolegle z pracą w archiwum ks. Aleksandrowicz pracował na polu naukowym i dydaktycznym. Był zastępcą redaktora naczelnego, a później sekretarzem periodyku naukowego „Studia Gnesnensia”, wykładał historię Kościoła w gnieźnieńskim seminarium duchownym, a także w seminarium duchownym Zgromadzenia Ducha Świętego w Bydgoszczy oraz tamtejszym Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej. Wykładał także Prymasowskim Instytucie Teologicznym w Gnieźnie oraz w Studium Katechetycznym.

Był autorem wielu hasłem do Encyklopedii katolickiej oraz do Słownika Polskich Teologów Katolickich. Napisał szereg artykułów i opracowań z zakresu historii Kościoła, zwłaszcza Kościoła gnieźnieńskiego. Należał do Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych oraz Towarzystwa Naukowego KUL. Przez pewien czas kierował także pracami Komisji Historycznej, która zajmuje się inwigilacją duchowieństwa archidiecezji gnieźnieńskiej i diecezji bydgoskiej.

W 1991 roku w uznaniu zasług został mianowany przez Prymasa Polski kard. Józefa Glempa kanonikiem gremialnym kapituły prymasowskiej. W 2005 roku otrzymał nagrodę specjalną od Towarzystwa Miłośników Gniezna, a w 2008 roku został uhonorowany brązowym medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” za zasługi dla odnalezienia oraz renowacji Ewangeliarza Lwowskiego – najcenniejszego zabytku piśmiennictwa ormiańskiego przechowywanego w Polsce.

Współpracownicy wspominają ks. kan. Mariana Aleksandrowicza jako człowieka niezwykle życzliwego i do końca oddanego swojej pracy.

„Był zawsze pogodny i uśmiechnięty. Lubił swoją pracę i doceniał to, że przypadło mu w udziale strzeżenie wielkich skarbów piśmiennictwa polskiego” – mówi ks. Michał Sołomieniuk, pracownik Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie.

Ks. kan. Bogdan Czyżwski, wykładowca PWSD i autor biogramów o kanonikach Kapituły Prymasowskiej podkreśla także jego wielką rzetelność i sumienność.

„Doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że w jego ręce oddane zostało dziedzictwo wielu pokoleń, dlatego wszystko, co robił, robił z wielkim oddaniem i odpowiedzialnością. Nie zawsze było to łatwe, zwłaszcza w ostatnich latach, gdy nękały go różne choroby. Do końca jednak spełniał swoją misję z gorliwością, starannością i miłością” – dodaje ks. Czyżewski.

Śp. ks. kan. Marian Aleksandrowicz spocznie na cmentarzu św. Piotra i Pawła w Gnieźnie. Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się 4 lutego o godzinie 16. Mszą św. z nieszporami Prepozyta Kapituły Prymasowskiej – bp. Bogdana Wojtusia. Homilię wygłosi ks. kan. Jan Kubicki.

Msza św. pogrzebowa z jutrznią odprawiona zostanie 5 lutego o godzinie 11. pod przewodnictwem Prymasa Polski abp. Henryka Muszyńskiego. Homilię wygłosi ks. bp Bogdan Wojtuś.