Zmarł metropolita Daniel – zwierzchnik prawosławia w Japonii

W wieku niespełna 85 lat zmarł 10 sierpnia w Tokio metropolita tokijski i całej Japonii Daniel (Nushiro), który od 2000 r. stał na czele autonomicznego Japońskiego Kościoła Prawosławnego (JKP), którego Kościołem macierzystym jest Patriarchat Moskiewski.

Przyszły hierarcha urodził się jako Jude Nushiro 5 września 1938 w rodzinie prawosławnej w mieście Toyohashi na japońskiej wyspie Aichi. Po ukończeniu w 1962 wydziału literatury francuskiej uniwersytetu na swej ojczystej wyspie rozpoczął naukę w prawosławnym seminarium duchownym w Tokio, którą ukończył w 3 lata później, a następnie do 1968 uzupełniał studia w seminarium św. Włodzimierza w Nowym Jorku, należącym do Rosyjskiego Kościoła Prawosłąwnego za Zagranicą (RKPzG), uzyskując tam w 1968 stopień magistra teologii.

Po powrocie do Japonii 23 listopada 1969 został wyświęcony na diakona i w tym charakterze posługiwał w stołecznym soborze katedralnym Zmartwychwstania Chrystusa, po czym 1 stycznia 1972 przyjął święcenia kapłańskie i pracował duszpastersko w mieście Nagoya (do 1973) a od 1973 był proboszczem parafii św. Apostoła Mateusza w swym mieście rodzinnym.

Gdy 7 maja 1999 zmarł ówczesny zwierzchnik JKP metropolita Teodozjusz, władze Kościoła postanowiły wybrać trzech biskupów, z których jeden zostałby następcą zmarłego. W tym gronie znalazł się ks. Jude Nushiro, który w owym czasie był już wdowcem. 20 sierpnia tegoż roku w soborze Trójcy Świętej Ławry Trójcy Świętej i św. Sergiusza w Siergijew Posadzie pod Moskwą rozpoczął życie mnisze, przyjmując imię Daniel. 6 września w soborze moskiewskiego Kremla Zaśnięcia Matki Bożej ówczesny patriarcha moskiewski i całej Rusi Aleksy II nadał mu godność ihumena a 6 października Święty Synod Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, który jest macierzysty dla JKP, mianował go biskupem Kioto. Sakrę biskup-elekt przyjął 14 listopada 1999 w moskiewskim soborze Objawienia Bożego z rąk patriarchy Aleksego II. Ale już w pół roku później – 14 maja 2000, po niespodziewanym zgonie metropolity-nominata Piotra, bp Daniel został powołany na metropolitę tokijskiego i całej Japonii, zwierzchnika Kościoła prawosławnego w tym kraju.

Jeszcze jako zwykły kapłan, ale jeszcze bardziej jako biskup i metropolita Daniel zyskał dużą popularność wśród wiernych w swoim kraju jako zdolny kaznodzieja i płodny pisarz, autor książek zarówno dla szeregowych chrześcijan, jak i ściśle teologicznych.

Ponadto zyskał on znaczną popularność na początku 2009, i to nie tylko w środowisku prawosławnym, gdy po śmierci Aleksego 5 grudnia 2008 grupa świeckich zgłosiła przez internet metropolitę na następcę zmarłego. Uzyskał on nawet sporo głosów, głównie w Japonii, przy czym przedstawiano go jako „jedynego biskupa niezwiązanego bezpośrednio z byłym Związkiem Sowieckim”. Gdy jednak zbliżał się termin wyborów nowego patriarchy moskiewskiego, administracja portalu zapatriarha.ru unieważniła wszystkie oddane na niego głosy, twierdząc, jakoby stosunkowo wysokie notowania Daniela były wynikiem „ataku hakierskiego”. Decyzja ta wywołała oburzenie przede wszystkim wśród prawosławnych japońskich, ale nie tylko tam, oceniając, że było to jawne promowanie przez kierownictwo portalu kandydatury metropolity Cyryla na przyszłego patriarchę.

Prawosławie pojawiło się w Japonii w drugiej połowie XIX a pierwsza drewniana cerkiewka w tym kraju stanęła na terenie konsulatu rosyjskiego w mieście Hakodate. Największe jednak zasługi w tej dziedzinie ma rosyjski misjonarz ks. Mikołaj (Kasatkin), który przybył tam w 1861. Opanował on na tyle język japoński, że w 1864 zdołał ochrzcić kilkoro miejscowych mieszkańców. W 1872 przeniósł się do Tokio i tam pozostał już do końca życia. W 1880 został wyświęcony na pierwszego biskupa prawosławnego w Japonii. Przygotował przekład Nowego Testamentu i ksiąg liturgicznych na japoński. Zmarł w 1912 r.

Po rewolucji bolszewickiej w Rosji w 1917 prawosławni Japończycy podlegali RKPzG, ale w 1970 Patriarchat Moskiewski ponownie przejął ich pod swoją jurysdykcję, udzielając jednocześnie Kościołowi japońskiemu autonomii, czyli szerokiej niezależności, jedynie jego zwierzchnika, wybranego na miejscu, zatwierdza patriarcha moskiewski. Obecnie ocenia się, że w Japonii żyje ok. 30 tys. (niektórzy mówią tylko o 10 tys.) prawosławnych, tamtejszy Kościół dzieli się na 3 eparchie (diecezje), ale ma tylko jednego biskupa (Serfaina z Sendai), 64 parafie z 25 duchownymi.