Zmarł o. Jan Andrzej Kłoczowski OP

Dziś rano w wieku 87 lat zmarł w Krakowie o. Jan Andrzej Kłoczowski OP – wybitny duszpasterz, teolog, filozof i publicysta, jeden z największych autorytetów wśród polskich dominikanów. W 2008 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski“. Od 2014 r. był czwartym polskim dominikaninem, mogącym poszczycić się tytułem Magistra Świętej Teologii, przyznawanym przez generała zakonu.  Pogrzeb o. Kłoczowskiego odbędzie się w środę 16 kwietnia o godzinie 10:00. Mszy św. w Bazylice Trójcy Świętej przy ul. Stolarskiej 12 przewodniczył będzie bp Damian Muskus.

O. Jan Andrzej Kłoczowski jest autorem licznych prac z dziedziny filozofii, religii i teologii, w tym wielu książek, m.in. „Więcej niż mit. Leszka Kołakowskiego spory o religię”, „Między samotnością a wspólnotą. Wstęp do filozofii religii”, „Drogi człowieka mistycznego”, „Filozofia dialogu”.

W latach 70. i 80. prowadził aktywną pracę duszpasterską wśród studentów i opozycji demokratycznej. W każdą niedzielę w południe odprawia tzw. dwunastkę (o godz. 12.00), Mszę z „kazaniem filozoficznym”, na której gromadziły się tłumy krakowian.

O. Kłoczowski ukończył studia z historii sztuki na UAM w Poznaniu oraz filozofię na KUL. Pracował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie i Kolegium Filozoficzno-Teologicznego oo. Dominikanów. Był filozofem religii, członkiem Prezydium Komitetu Nauk Filozoficznych PAN. Przewodniczył Radzie Programowej Instytutu Myśli Józefa Tischnera.

W 2008 roku o. Kłoczowski znalazł się w gronie działaczy opozycji demokratycznej związanym ze Studenckim Komitetem Solidarności w Krakowie oraz Niezależną Oficyną Wydawniczą NOWA, którym prezydent RP Lech Kaczyński wręczył Ordery Odrodzenia Polski. Dominikanin został nagrodzony „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”.

Od 2014 r. o. Kłoczowski był czwartym polskim dominikaninem, mogącym poszczycić się tytułem Magistra Świętej Teologii (tłumaczonym także jako Mistrza Świętej Teologii). Jest to honorowy tytuł naukowy przyznawany w Zakonie Dominikańskim przez jego generała, w uznaniu wybitnych osiągnięć w dziedzinie teologii. Do tej pory w Polsce tytuł ten posiadało trzech ojców: dr Kazimierz Marciniak, dr Władysław Kaczyński i prof. Jacek Salij.

W laudacji z okazji przyznania o. Kłoczowskiemu tego tytułu, prof. Władysław Stróżewski mówił: „Nie ulega dla mnie wątpliwości, że Andrzej Kłoczowski należy do – w gruncie rzeczy – nielicznego grona polskich uczonych, którzy zdobyli niekwestionowany autorytet w dziedzinie szeroko rozumianej filozofii i teologii”. Wskazał przy tym na rozległe zainteresowania dominikanina – filozofię człowieka, aksjologię, etykę a przede wszystkim filozofię religii i filozofię duchowości.

„Odważę się powiedzieć na zakończenie, że o. Kłoczowski ma zapewnione miejsce w duchowym krajobrazie Polski. Jego wpływ na kształtowanie kultury religijnej Polaków jest niewątpliwy i z pewnością nadal będzie przynosić cenne owoce” – mówił wówczas prof. Stróżewski.

Z kolei dr Damian Mrugalski OP wskazywał przy tej samej okazji, że o. Kłoczowski  “będąc dominikaninem i uczniem św. Tomasza z Akwinu chciał dociekać, rozważać, zgłębiać intelektualnie i dawać odpowiedzi na pytania, które nurtują człowieka wszystkich czasów”.

Odbierając tytuł Magistra Świętej Teologii powiedział: „Śmieję się, że byłem profesorem, a wróciłem do magistra. Poważnie rzecz biorąc, jest to zobowiązanie, bo to jest tytuł mieszczący się poza gradacją ogólnie przyjętych tytułów uniwersyteckich. To jest zobowiązujące nie tyle co do wiedzy, ale co do mądrości – w tym tytule jest połączenie kompetencji z wymaganiem mądrości” – mówił dominikanin.

Z kolei w rozmowie z KAI w 2017 r. przyznał, że jego bólem jest niski poziom zaufania społecznego. “My, Polacy, nawzajem sobie nie ufamy, i to jest na różnych poziomach. Odbudowa zaufania społecznego, także i naszego życia wewnątrz Kościoła, odbudowa prawdomówności i ufności, jest czymś fundamentalnym. To, moim zdaniem pierwszy, konkretny program czy metoda działania duszpasterskiego” – powiedział dominikanin.

O. Maciej Biskup, współbrat o. Kłoczowskiego wspomina go jako rzetelnego naukowca, wykładowcę z pasją i duszpasterza, który był blisko ludzi.  “Najważniejsza rzecz, za którą jestem niezmiernie wdzięczny to właśnie zaufanie – zaznaczył b. redaktor naczelnym oficyny „W drodze”. – Klimat studiów, kaznodziejstwo i duszpasterstwo oparte na zaufaniu. Nie kontrola, ale zaufanie. Nie byłbym dziś tym, kim jestem bez tego klimatu zaufania, którego doświadczyłem w kontakcie z ojcem Janem Andrzejem, ale które 'podglądałem’ u niego w całym jego zaangażowaniu” – wyznał dominikanin, obecnie pracujący w klasztorze w Łodzi.

O. Biskup przypomniał, że  imię Jan, Andrzej Kłoczowski otrzymał już w Zakonie, na cześć papieża Jana XXIII. “A był to wówczas czas trwania Soboru i pontyfikatu opartego właśnie wpierw o zaufanie” – zaznacza zakonnik.