I Ogólnopolska Konferencja z okazji obchodów Dnia Praw Rodziny

Polityka na rzecz rodzin musi być strategiczna i długofalowa, nie może być na chwilę, musi dawać rodzinom poczucie stabilności – wskazywała w sobotę w Sejmie min. Elżbieta Rafalska. O prawach rodziny jako „rdzeniu współczesnej demokracji” oraz o działaniach instytucji państwowych dla dalszej poprawy sytuacji polskich rodzin – rozmawiają w parlamencie uczestnicy konferencji zorganizowanej z okazji przypadającego za kilka dni, 22 października, Dnia Praw Rodziny.

Organizatorem konferencji „Prawa rodziny – rdzeń współczesnej demokracji” były Parlamentarny Zespół na rzecz Katolickiej Nauki Społecznej i Narodowy Komitet Obchodów Dnia Praw Rodziny.

„Konferencja obejmująca zagadnienia praw rodziny w oparciu o zapisy zawarte w Karcie Praw Rodziny będzie wkładem w ogólnonarodową dyskusję, zasygnalizowaną już przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i innych polityków, nad kształtem nowej Konstytucji, która powinna uwzględnić prawa rodziny i ich respektowanie w całym prawodawstwie, co byłoby gwarancją ładu społecznego w państwie” – powiedział na wstępie poseł Tadeusz Woźniak, przewodniczący Narodowego Komitetu Obchodów Dnia Praw Rodziny.

O tym, że polska rodzina zaczęła być wreszcie dowartościowywana poprzez konkretne działania na jej rzecz, mówiła minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska. Podkreśliła przed rozpoczęciem konferencji, że liczna na niej obecność osób z całego kraju pokazuje, że rodzina jest w centrum zainteresowania nie tylko rządu, ale i całego parlamentu.

W trakcie konferencji omówiła natomiast politykę prorodzinną rządu. Wskazała m.in. na kluczowy program „Rodzina 500+”, program wsparcia rodzin w wychowaniu dzieci z niepełnosprawnościami „Za życiem”, program „Mieszkanie +”, rozwijanie Karty Dużych Rodzin czy prace nad rozszerzaniem sieci miejsc nad małymi dziećmi, czyli żłobków i przedszkoli, zwłaszcza tam, gdzie samorządy nie były w stanie do tej pory tego dostatecznie zapewnić.

Rafalska podkreśliła, że działania na rzecz rodzin nie są zadaniem jedynie jej resortu, ale całego rządu. Wynikają ze współpracy wszystkich ministerstw, wśród których kluczową rolę odgrywa resort finansów, dzięki którego działaniom – zwłaszcza w zakresie zwalczania wyłudzeń podatku VAT – możliwe jest kierowanie kolejnych kwot na rzecz zabezpieczenia programu „Rodzina 500+”.

Czytaj także: Już ponad 200 tys. podpisów pod inicjatywą „Zatrzymaj aborcję”

Zdaniem szefowej MRPiPS, polityka na rzecz rodzin musi być strategiczna i długofalowa, gdyż rodzina jest przed pracą, jest najważniejsza, o czym świadczy także zmiana nazwy resortu w 2015 r. – Polityka rodzinna nie może być na chwilę, musi dawać rodzinom poczucie stabilności – mówiła. Poinformowała, że obecnie wydatki rządu na rodzinę wynoszą 3 proc. PKB, podczas gdy w 2015 było to 1,8 PKB, a w 2011 – 1,3 PKB. To pokazuje skalę zmian w ostatnich latach.

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro przypomniał kilka projektów, które kierowany przez niego resort opracował na rzecz poprawy sytuacji polskich rodzin. Zaznaczył, że jego rolą jest kierowanie pracami, które zagwarantują rodzinom ochronę prawną. Wymienił wprowadzenie takich przepisów, które uniemożliwiły sądom odbieranie dzieci rodzinom z powodu ubóstwa.

Innym projektem była poprawa ściągalności alimentów, które – zdaniem Zbigniewa Ziobry niezależnie od decyzji rodziców o rozstaniu się – powinny być moralnym zobowiązaniem do łożenia na swoje dzieci.

Ziobro wyraził też nadzieję, że niebawem parlament przyjmie projekt zmian w przepisach dotyczących uniemożliwienia sądom odbierania dzieci jednemu z rodziców na korzyść byłego współmałżonka mieszkającego zagranicą.

Listy do uczestników konferencji wystosowali marszałkowie Sejmu i Senatu oraz premier Beata Szydło. „Kiedy obejmowałam urząd premiera, wiedziałam, że przed rządem stoi wielkie zadanie wsparcia polskich rodzin. Od początku uczyniliśmy to naszym priorytetem. Polskie rodziny są bowiem siłą i nadzieją naszego narodu. Stojąc na straży praw rodziny, budujemy dla naszych dzieci lepszą przyszłość” – zaznaczyła Beata Szydło.

Premier podkreśliła też, że zadaniem państwa jest zachęcanie Polaków do zakładania rodzin i wprowadzanie takich rozwiązań, które pomagają tymże rodzinom sprostać wyzwaniom codzienności.

Dzień Praw Rodziny został ustanowiony uchwałą Sejmu RP w ub. roku. Będzie obchodzony po raz pierwszy i każdego następnego roku w dniu 22 października. Przypada w liturgiczne wspomnienie św. Jana Pawła II. Jego ustanowienie ma przypominać nauczanie św. Jana Pawła II o rodzinie. Ponadto 22 października 1983 r., w piątą rocznicę inauguracji pontyfikatu Jana Pawła II, na apel Ojca Świętego Stolica Apostolska ogłosiła Kartę Praw Rodziny.

W tym celu powołany został Narodowy Komitet Obchodów Dnia Rodziny. Jego członkowie oczekują, że Dzień Praw Rodziny zgromadzi przedstawicieli władz państwowych i samorządowych wszystkich szczebli, przedstawicieli świata nauki i kultury, wszystkich ludzi dobrej woli, dla których troska o rodzinę i jej prawa jest sprawą priorytetową.

Przyjęcie uchwały o Dniu Rodziny nastąpiło po ośmiu latach zabiegów posłów pod przewodnictwem Tadeusza Woźniaka z Parlamentarnego Zespołu na rzecz Katolickiej Nauki Społecznej. Zdaniem Komitetu, jednym z najważniejszych zadań Polski we współczesnej Europie i w świecie jest kształtowanie sprawiedliwych stosunków społecznych, które powinny uwzględniać poszanowanie niezbywalnych praw zapisanych w Karcie Praw Rodziny oraz regulacjach prawnych zarówno krajowych, jak i międzynarodowych nie stojących w sprzeczności z zapisami Karty.

Poseł Woźniak zwrócił się w trakcie konferencji z apelem do wszystkich osób, instytucji i władz w Polsce, aby na co dzień, a zwłaszcza 22 października każdego roku, pamiętały o Dniu Praw Rodziny i przejawiały szczególną troskę o losy rodzin.

Czytaj także: Prezydent Duda popiera inicjatywę #ZatrzymajAborcję

Posłanka III kadencji Grażyna Sołtyk mówiła o Karcie Praw Rodziny jako przesłaniu uniwersalnym dla kształtowania współczesnej demokracji. Jak stwierdziła, żyjemy w czasach kryzysu cywilizacyjnego. Trwa zmaganie między cywilizacją życia a cywilizacją śmierci, ale nie tylko tam, gdzie toczą się wojny i konflikty terrorystyczne.

W Europie naruszone zostały fundamenty chrześcijańskiego dziedzictwa „w imię jakichś nieokreślonych wartości, do których co rusz odwołują się urzędnicy unijni”. – Ostatnio nawet zanegowano zasady prawa naturalnego, rozróżniające osobę ludzką jako mężczyznę i kobietę, czy ojca i matkę – ubolewała posłanka.

„Kłamstwo wypiera prawdę. Dziś mamy do czynienia ze strukturalnymi manipulacjami semantycznymi, zmianą definicji podstawowych pojęć, jak kobieta, mężczyzna, płeć, małżeństwo, rodzina, matka, ojciec, miłość, dobro, zło, prawda, fałsz” – wyliczała Grażyna Sołtyk.

„Obserwujemy zjawisko demontażu systemu podstawowych dotąd wartości, a co za tym idzie – demontażu demokracji rozumianej jako instytucjonalny środek służący ochronie wartości, z których najważniejsze są naturalne prawa człowieka, powszechne i niezmienne normy moralne i dorobek kulturowy społeczeństw, z religią jako fundamentem kultury” – mówiła prelegentka.

Sołtyk podkreśliła, że wypracowane w wielu fundamentalnych światowych i europejskich dokumentach prawa rodziny i prawa człowieka muszą być traktowane komplementarnie i nie mogą być sobie przeciwstawiane.

Karta Praw Rodziny, skierowana do „wszystkich ludzi, instytucji i władz zainteresowanych misją rodziny w świecie współczesnym”, powstała na apel Synodu Biskupów, który odbywał się w Rzymie w 1980 r. pt. „Zadania chrześcijańskiej rodziny we współczesnym świecie”. W jedenastu artykułach Karty, mających jako zasadniczy cel ułatwienie czynienia dobra i unikania zła, zawarto wskazania, które stanowią niezbywalne prawa każdej rodziny.

Karta jest skierowana przede wszystkim do samych rodzin, w których chce umocnić świadomość niezastąpionej roli i miejsca, jakie zajmuje, pragnie zachęcić je do łączenia się między sobą dla obrony i umacniania swych praw oraz chce stanowić zachętę do wypełniania przez nie zadań tak, by w dzisiejszym świecie ich rola była coraz wyraźniej ceniona i uznawana.

Karta Praw Rodziny podkreśla, że „rodzina zbudowana jest na małżeństwie, głębokim i uzupełniającym się związku mężczyzny i kobiety, który opiera się na nierozerwalnej więzi małżeństwa zawartego dobrowolnie i publicznie, otwartego na przekazywanie życia”.

Ks. Kazimierz Kurek SDB, krajowy duszpasterz rodzin w latach 1985-1996 przypomniał znaczenie dokumentu, jakim jest Karta Praw Rodziny. „Naszym marzeniem jest, aby ten dokument jako fundament Rzeczypospolitej i rdzeń demokracji trafił do każdej rodziny” – dodał. Podczas konferencji mówił o o wychowaniu do znajomości praw rodziny w praktyce duszpasterskiej.

O prawach rodziny i małżeństwa w różnych dokumentach polskiego systemu prawnego, w tym zwłaszcza w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, a także o prawie alimentacyjnym czy spadkowym w kontekście praw rodziny mówiła prof. Helena Pietrzak z UKSW. Zaplanowano także wystąpienia ekspertów akademickich oraz parlamentarzystów i samorządowców.

Wskazała również kierunek zabezpieczenia praw rodziny, w tym prawa dziecka do wychowania w rodzinie biologicznej w przypadku śmierci jednego z rodziców, pochodzenia dziecka oraz integralności małżeństwa i rodziny odnośnie uznania ojcostwa wobec komórki i zarodka.

Małżeństwo, rodzina i jej prawa w programach i podręcznikach szkolnych, a także zgodność podstawy programowej przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie (WDŻ) z prawami zapisanymi w Karcie Praw Rodziny i Konstytucją RP zaprezentowała prof. Urszula Dudziak z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Marian Krzaklewski, koordynator ds. prawa unijnego i Europejskich Komitetów Wielostronnych NSZZ „Solidarność”, podkreślił, jak bardzo istotne było wykorzystanie Karty Praw Rodziny w działaniach związku. Przypomniał też znaczenie obywatelskiego projektu Konstytucji RP przedstawionego przed laty, w której zapisy były zbieżne z zapisami zawartymi w Karcie Praw Rodziny.

Czytaj także: Kaja Godek: w społeczeństwie panuje niezgoda na zabijanie niepełnosprawnych dzieci

Licznie obecnych przedstawicieli samorządów zainteresowały doświadczenia wykorzystania zapisów Karty Praw Rodziny w ich pracy, przedstawione przez prezydent Zabrza Małgorzatę Mańkę-Szulik.

O prawach rodziny stanowiących fundament patriotycznego wychowania mówił senator Kazimierz Wiatr, od wielu lat aktywnie zaangażowany w pracę z młodzieżą, m.in. z ruchami harcerskimi.

W deklaracji przyjętej na zakończenie konferencji jej uczestnicy zwrócili się z apelem m.in. do władz publicznych o poszanowanie praw rodziny i zapewnienie rzeczywistego ich uznania oraz zagwarantowanie w Konstytucji, ustawach szczegółowych oraz innych przepisach niezbywalnych praw rodziny opartej na trwałym małżeństwie kobiety i mężczyzny, ochrony każdego życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci, uznania rodziców za pierwszych i głównych wychowawców dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami moralnymi i religijnymi.

Konferencję objął patronatem honorowym prezydent RP Andrzej Duda. Jednym z patronów medialnych była Katolicka Agencja Informacyjna.