“To tylko 28 dni” – wzruszający projekt polskiego fotografa w trakcie drugiego lockdownu

Wiosną świat obiegło zdjęcie papieża Franciszka, modlącego się samotnie na pustym, zalanym deszczem placu św. Piotra. To samo dzieje się teraz w Kościołach katolickich w Anglii – mówi w rozmowie z KAI Marcin Mazur, fotograf episkopatu Anglii i Walii, który na czarno-białych fotografiach dokumentuje drugi lockdown na Wyspach Brytyjskich, widziany z perspektywy Kościoła.

Sylwetki pojedynczych kapłanów, sprawujących Eucharystię w zamkniętych świątyniach i szerokie kadry obejmujące pustą przestrzeń, którą zazwyczaj wypełniali wierni – to charakterystyczne elementy czarno-białych fotografii, na których Marcin Mazur pokazuje drugi lockdown na Wyspach Brytyjskich, widziany z perspektywy Kościoła katolickiego.

Podczas 28-dniowego lockdownu, podczas którego obowiązuje m.in. zakaz odprawiania nabożeństw z udziałem wiernych, oficjalny fotograf angielskiego episkopatu odwiedza kolejne londyńskie kościoły i utrwala na zdjęciach trudną sytuację, w jakiej już po raz drugi w tym roku znaleźli się księża i wierni. W ten sposób tworzy galerię zdjęć z 28 różnych kościołów, znajdujących się na terenie trzech rzymskokatolickich diecezji Londynu, eparchii greckokatolickiej, syro-malabarskiej oraz prałatury dla byłych członków wspólnoty anglikańskiej.

– Zdecydowałem się na zdjęcia czarno-białe, z tego powodu, że takie fotografie przykuwają uwagę, zachęcają do refleksji, sprawiają, że przynajmniej na chwile wstrzymuje się oddech. Kiedy w mediach społecznościowych natrafiam na czarno-białe zdjęcie, troszkę dłużej się przy nim zatrzymuję – mówi Mazur.

Jak dodaje, jedną z inspiracji, która towarzyszy mu podczas tych spotkań, jest rozmowa arcybiskupem Mosulu Nizarem Semaanem, przeprowadzona kilka lat temu w Iraku.

– Arcybiskup powiedział mi wówczas, że obecności chrześcijan na Bliskim Wschodzie nie można mierzyć tylko w liczbach. Że jeśli będzie choć jedna osoba, czy rodzina, która będzie tam mieszkała i codziennie odmawiała „Ojcze nasz” – to dzięki niej chrześcijaństwo będzie realnie obecne na tym terenie.

Pytany o to, jak wygląda „poza kadrem” rzeczywistość, którą spotyka w kolejnych parafiach, autor zdjęć zwraca uwagę na to, że księża są wyczerpani prowadzeniem duszpasterstwa, które „przeniosło się” do Internetu.

– Księża są zmęczeni całą sytuacją, brakiem realnego kontaktu z ludźmi. Niektórzy mają dość prowadzenia wszystkiego online. Czują się nie tyle samotni, co odizolowani. Wielu mówi, że ciężko jest im stanąć przy ołtarzu twarzą do „wiernych, których nie ma” i, że jeśli mieli taką możliwość, powrócili do odprawiania Mszy przy ołtarzach przedsoborowych – mówi Mazur.

– Może wydawać się to infantylne, ale na jednym ze zdjęć widać kota, który siedzi w pobliżu ołtarza, kiedy „jego” proboszcz odprawia Mszę. Na innym – zdjęcia wszystkich ministrantów, które pewien ksiądz wydrukował sobie i zawiesił na ścianie w prezbiterium. Tak wygląda teraz ich codzienność. A ja dzięki temu projektowi zrozumiałem, że ten czas jest ciężki nie tylko dla wiernych.

Czarno-białe fotografie, składające się na cykl zatytułowany „It is only 28 days” (pol. „To tylko 28 dni”), można obecnie oglądać na koncie Flickr episkopatu Anglii i Walii oraz w mediach społecznościowych. Być może projekt będzie kontynuowany po otwarciu kościołów, planowanym na 2 grudnia, aby pokazać Adwent, przeżywany w kościołach z udziałem nielicznych wiernych i wielu obostrzeń.

Galeria zdjęć (25 zdjęć)

Marcin Mazur jest polskim fotografem, mieszkającym na stałe w Londynie. Od kilkunastu lat pracuje dla Katolickiej Konferencji Biskupów Anglii i Walii, jest też oficjalnym fotografem prymasa Anglii kard. Vincenta Nicholsa. W tym czasie dokumentuje najważniejsze wydarzenia w Kościele lokalnym i powszechnym, m.in. konklawe, zgromadzenia synodalne, papieskie pielgrzymki i uroczystości, spotkania biskupów z całego świata na Bliskim Wschodzie, w ramach tzw. Koordynacji Ziemi Świętej.

Był też oficjalnym fotografem Konferencji Episkopatu Polski podczas Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016 i wizyty papieża Franciszka w Polsce. Jest autorem kilkudziesięciu wystaw, poświęconych m.in. wizycie Benedykta XVI w Anglii, sytuacji chrześcijan na Bliskim Wschodzie i ŚDM w Polsce.